تکامل زمانی گسل های منطقه زیاران در جنوب غربی البرز مرکزی

منطقه زیاران در جنوب غرب رشته کوه البرز (شمال ایران) قرار داشته و به دلیل قرار گرفتن در ادامه غربی گسل مشاء و طالقان و همچنبن داشتن توالی از واحدهای پالئوزوییک تا ترشیری محل مناسبی در بررسی تکامل ساختاری جنوب البرز مرکزی محسوب می شود. این منطقه به وسیله گسل طالقان از جنوب، گسل تکیه از شرق و گسل اهورک (ادامه غربی گسل شمال قزوین) از شمال محدود شده است. در این مقاله تحلیل جنبشی این گسل ها و ساختارهای موجود در حد فاصل آن ها ارائه شده و سعی شده تا با توجه به ارتباط زمانی بین ساختارهای موجود با فازهای دگرشکلی حاکم بر این منطقه تکامل زمانی ساختاری برای جنوب غرب البرز مرکزی ارائه شود. داده های بدست آمده از تحلیل گسل طالقان بیانگر پی سنگی بودن این گسل و تکامل آن درخلال وارون شدگی یک گسل نرمال اولیه حداقل پس از کرتاسه پایانی و در اثر یک فاز فشارشی شمالی_ جنوبی است. این وارون شدگی باعث رانده شدن مجموعه های پالئوزوییک و مزوزوییک بر روی واحدهای ائوسن شده است. در میوسن برخورد نهائی صفحه عربی و ایران مرکزی در راستای شمال- شمال شرق به صورت مایل صورت گرفته است که در نتیجه آن توسعه گسل های معکوس با روند شمال غرب- جنوب شرق مانند گسل تکیه شده است. این تغییر روند باعث تغییر در سازوکار گسل های اصلی منطقه چون تغییر سازوکار معکوس گسل طالقان به حرکت راستالغز چپ گرد و گسل اهورک به راستالغز راست گرد شده است. ادامه این حرکت در پلیوسن که با حرکت پوسته خزر به سمت جنوب- جنوب غرب همراه بوده است و موجب زمین ساخت ترافشارش چپ گرد در البرز شده که با تجدید فعالیت گسل های پی سنگی همراه بوده و موجب تشکیل گسل های کوچکتر در داخل منطقه مورد مطالعه و از نوع ریدل شده است.