بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر الگوی بیان برخی از ژن های مرتبط با ساز و کارهای دفاعی در برنج

اسید سالیسیلیک به عنوان یک عامل کلیدی در القای تحمل گیاهان به تنش های محیطی از جمله بیماری ها نقش دارد. پس از هجوم پاتوژن ها به خصوص عوامل قارچی، گیاهان با القای مقاومت اکتسابی سیستمیک که با افزایش میزان اسید سالیسیلیک درونی گیاه همراه است مسیرهای پیام رسانی گسترده ای از قبیل رونویسی ژن های رمزکننده پروتئین های وابسته به بیماری زایی (Pathogenesis related proteins)، آنزیم های دخیل در سنتز فیتوالکسین ها و پمپ های ناقل ABC-transporter را فعال می سازند. در این پژوهش اثر اسید سالیسیلیک بر بیان تعدادی از ژن های مرتبط با سازوکار دفاعی شامل PR1، PDF1.2، Thionin، NPR1، PDR3، PDR4، PDR5وPDR8 با استفاده از تکنیک Real time PCR در دو رقم خزر (مقاوم به بلاست) و هاشمی (حساس به بلاست) در زمان های صفر، 6، 12، 24 و 48 ساعت پس از اعمال اسید سالیسیلیک بررسی شد. نتایج نشان داد مصرف اسید سالیسیلیک سبب افزایش بیان ژن های مورد بررسی شده که این افزایش در زمان های مختلف بین دو رقم متفاوت بود به طوری که PR1، PDF1.2 وPDR3 در رقم خزر افزایش بیان نشان دادند ولی در رقم هاشمی در هیچ زمانی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین بیان دو ژن PDR5 وPDR8 در رقم هاشمی نسبت به خزر در 48 ساعت پس از تیمار افزایش معنی داری نشان داد. بنابراین مصرف اسید سالیسیلیک می تواند سبب افزایش بیان ژن های دفاعی و احتمالا القای تحمل گیاه در برابر حمله پاتوژن ها شود. همچنین الگوی بیان ژن ها در اثر تیمار اسید سالیسیلیک تا حد زیادی وابسته به ماهیت ژنتیکی ژنوتیپ می باشد.