بررسی توان جذب فناوری در اقتصاد ایران

امروزه این طور بیان می شود که صرفا تکیه بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار به عنوان منابع اصلی رشد اقتصادی، باعث می شود کشور در روند توسعه پایدار نسبت به سایر کشورها عقب تر حرکت کند. بهبود بهره وری از طریق پیشرفت های فناوری تنها راهی است که تضمین تداوم رشد اقتصادی را به دنبال دارد. بنابراین، مطالعه بالقوه اقتصاد از نوآوری های فناورانه و ظرفیت جذب فناوری به منظور تخصیص منابع کمیاب موثر و مهم است. در این راستا هدف اصلی این مطالعه بررسی توانایی جذب فناوری خارجی در اقتصاد ایران می باشد. برای این منظور، فرضیه قدرت جذب فناوری تیکسیرا و فورتونا (2010) با داده های آماری ایران در طی دوره 1347 تا 1390 آزمون شد. بر اساس این نظریه، وجود سرمایه انسانی مناسب باعث می شود تا فناوری ناشی از سرمایه گذاری مستقیم خارجی، واردات کالاهای سرمایه ای و قراردادهای همکاری بین کشورها بیشتر و بهتر جذب اقتصاد شود. ضمنا هرچه بخش تحقیق و توسعه قوی تر باشد، این جذب بیشتر خواهد بود. نتایج حاصل از تخمین مدل به روش هم جمعی جوهانسن و جوسیلیوس حاکی از مثبت و معنی دار بودن امکان جذب فناوری های خارجی به واسطه وجود سرمایه انسانی مناسب در ایران می باشد. در حالی که امکان جذب فناوری از کانال تحقیق و توسعه معنادار نبوده و تاثیر معناداری بر سطح فناوری در ایران نمی تواند داشته باشد. در مجموع اقتصاد ایران به طور عمده توانایی جذب فناوری از طرف سه مولفه مهم جذب را دارا می باشد.