ارزیابی ارتباط بین مقاومت به یخزدگی با نشانگرهای پروتئین های ذخیره ای و برخی صفات فیزیولوژی در جو زراعی (Hordeum vulgare L)

به منظور بررسی ارتباط بین نشانگرهای پروتئینی و صفت های تغییرات میزان پرولین، راندمان کوانتومی فتوسیستم II، دمای 50 درصد کشندگی و شاخص زنده مانی مزرعه، 20 ژنوتیپ و لاین پیشرفته جو در یک آزمایش گلخانه ای در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی ارزیابی شدند. در این آزمایش، پس از خوگیری گیاهان به سرما در دمای چهار درجه سانتی گراد به مدت سه هفته، تیمار یخ زدگی در دماهای 4-، 7-، 10-، 13- و 16- اعمال شد و دمای 50 درصد کشندگی (LT50) آن ها با تبدیل پروبیت تعیین شد. قبل و بعد از مرحله خوگیری نمونه برگی برداشته شد و میزان پرولین، قند محلول، کلروفیل و همچنین راندمان کوانتومی فتوسیستم (II (Fv/Fm اندازه گیری شد. به منظور برآورد شاخص FSI، 20 ژنوتیپ مورد بررسی در آزمایش در مزرعه نیز کشت شدند. به منظور بررسی ارتباط بین نشانگرهای پروتئینی با مقاومت به یخ زدگی در جو، پروتئین های گلیادین بذر با استفاده از تکنیک A-PAGE بررسی شدند. نتایج به دست آمده در مجموع نشان دهنده وجود روندی کاهشی در راندمان کوانتومی فتوسیستم II و روندی افزایشی در میزان قند محلول و میزان پرولین در طول دوره خوگیری به سرما بود. در بررسی همبستگی بین صفت ها، بین شاخص زنده مانی مزرعه و (LT50 (-0.601 همبستگی منفی و معنی داری به دست آمد. بین برخی صفت های مورفوفیزیولوژیک با شاخص FSI و LT50 نیز همبستگی وجود داشت. در تجزیه خوشه ای، که بر مبنای صفت های فیزیولوژیک انجام شد، ژنوتیپ های F-A1-1، F-A1-2، F-A2-11 و F-GRB-85-5و ارقام صحرا، سهند، دشت و ماکوئی در یک گروه قرار گرفتند که شاخص FSI و LT50 بالایی داشتند. در این پژوهش ها رقم ماکوئی، با داشتن LT50= -17.66 و بالاترین درصد زنده مانی در مزرعه، مقاوم ترین رقم شناخته شد. در تجزیه رگرسیون نیز ارتباط چهار نشانگر با صفت LT50 به دست آمد.