تحلیلی بر هویت ملی در کتب درسی (مطالعه ی موردی مطالعات اجتماعی)

امروزه هویت ملی یکی از مقوله های مهم در برنامه ریزی توسعه کشور ها است. بخش اعظم آموزش هویت ملی در چارچوب آموزش و پرورش رسمی صورت می گیرد. با آغاز دوره ی تحول بنیادین، کتب درسی نیز متناسب با رویکرد جدید تغییر می یابند. مقاله ی حاضر به تحلیل آموزش هویت ملی می پردازد و از این منظر کتاب جدید التالیف مطالعات اجتماعی پایه ی سوم ابتدایی با کتاب تعلیمات اجتماعی دوره ی قبل از تحول مقایسه می شود. جامعه ی آماری شامل دو کتاب فوق می باشد. روش تحقیق تحلیل محتوای کمی و کیفی است و واحد تحلیل مضمون می باشد. ابعاد هویت ملی در این پژوهش عبارتند از: نماد ها، ارزش ها، میراث فرهنگی، مشاهیر و شخصیت ها و وقایع و رخداد ها. نتایج تحقیق نشان می دهد که مولفه های هویت ملی در هر دو کتاب به طور نامتوازن پرداخته شده است و این امر در کتاب مطالعات اجتماعی مشهودتر است. کتاب تعلیمات اجتماعی بیشتر به بعد مشاهیر و شخصیت ها (37/44%) و کتاب مطالعات اجتماعی به بعد ارزش ها (50/85%) پرداخته است. بی توجهی به مشاهیر و وقایع ملی، حذف ارزش های سیاسی، توجه بیشتر به ارزش های اجتماعی، اخلاقی و مذهبی از ویژگی های کتاب مطالعات اجتماعی در دوره ی تحول بنیادین می باشد.