گوتیک در ادبیات تطبیقی: بررسی برخی از آثار صادق هدایت و ادگار آلن پو

بیگمان، صادق هدایت و ادگار آلن پو از تاثیرگذارترین و برجستهترین نویسندگان داستانهای کوتاه هستند که آثار آنها موردتوجه بسیاری از مترجمان، منتقدان و نویسندگان در سراسر جهان قرار گرفته است. هدایت و پو، داستاننویسی سبک «گوتیک» را به جهان عرضه کردند که جانمایه بیشتر آنها تاریکی، ترس و سخن از ناامیدی و مرگ است. هر دو نویسنده علاوه بر داستاننویسی، در شعر و نقد نیز مهارت دارند. درونمایه داستانهای هدایت و پو از ویژگی های بیمانندی برخوردار است که به آنها سبک و سیاق خاصی بخشیده است. بااین وجود، تاکنون مطالعهای درزمینه بررسی وجه تشابه این دو نویسنده انجام نشده است. از حوزه های تحقیق در مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی میتوان به مطالعه ویژگی های ادبی بین فرهنگها اشاره کرد. از منظر این مطالعه این امکان وجود دارد تا وجه تشابه ادبی این دو نویسنده را بررسی کرد. ویژگی شخصیتها و فضای حاکم بر داستان نمونهای از شباهتهایی است که این دو نویسنده را در کنار هم قرار داده است. در این نوشتار قصد داریم تا به مطالعه شخصیتها و فضای آفرینش داستانهای هدایت و پو بپردازیم و علاوه بر بررسی شباهتهای کلی آثار هدایت و پو، امکان درک دقیقتر آثار هر دو نویسنده و جنبه های مشترک داستانهای آنها را فراهم آوریم. بدین منظور، از «تحلیل محتوا» به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. یافته های تحقیق، روند مشابهی درمورد شخصیتپردازی و فضای داستان نشان میدهد؛ به طوری که تشتت فکری، پریشانخاطری، انزوا و درونگرایی در شخصیتهای داستان موج میزند. فضای داستان نیز تاثیر بسزایی در انتقال اهداف نویسنده دارد.