بررسی عوامل موثر بر فاصله گذاری بین زایمان ها در مناطق روستایی شهرستان زرین دشت (استان فارس)

فاصله گذاری مناسب بین حاملگی ها، یکی از اهداف مهم برنامه های تنظیم خانواده می باشد. بررسی دینامیسم فاصله گذاری بین تولدها، شناخت عوامل و تاثیرات آن ها بر فاصله بین حاملگی ها و تعیین فاصله بهینه دارای اهمیت ویژه ای برای برنامه ریزان بهداشتی و خانواده ها می باشد. هدف این مطالعه، بررسی سقط و مرده زایی ناشی از فاصله کوتاه بین زایمان و تعیین برخی عوامل موثر بر فاصله بین زایمان ها و تعیین فاصله بهینه بین زایمان ها بوده است.
در سال 1384، در مطالعه ای مقطعی 1064 نفر زن در سن باروری یکی از شهرستان های استان فارس به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. با استفاده از مصاحبه و پرونده های خانوار اطلاعات تاریخچه باروری توسط بهورزان جمع آوری گردید. تاثیر متغیرهای موثر بر فاصله بین زایمان ها با مدل رخدادهای بازگشتی با روش شکنندگی با نرم افزار 2000 Splus و SPSS ویرایش 13 بررسی شد.
میزان سقط یا مرده زایی 1/7 درصد بود که با افزایش فاصله بین زایمان ها این میزان کاهش یافته و در فاصله 48-36 ماهگی به کمترین حد خود (1/9 درصد) می رسد. سطح تحصیلات مادر، مدت شیردهی نوزاد قبلی، افزایش سن مادر به هنگام زایمان و شغل غیردستی پدر با فاصله بین بین زایمان ها همبستگی مثبت دارد. سن ازدواج مادر، داشتن شغل غیر از خانه داری، وضعیت اقتصادی-اجتماعی بهتر با طول فاصله تا زایمان بعدی همبستگی منفی دارد. با افزایش رتبه تولد فاصله بین زایمان ها نسبت به زایمان قبلی به طور متوسط حدود یک تا دو ماه افزایش می یابد.
سقط و مرده زایی در زایمان هایی که فاصله بسیار کم یا بسیار طولانی با زایمان قبلی دارند، بیشتر مشاهده شد.