بررسی معماری فضای تفکر بر اساس دیدگاه اسلامی (ارائه روش ارزیابی آثار معماری موجود با توجه به دیدگاه اسلامی، نمونه موردی: کتابخانه ملی ایران)

با رشد سریع شهر ها و طبعا مشکلات متنوع در نقاط مختلف دنیا، انسان هرچه سریع تر به سوی دغدغه های کاری و سردرگمی های اندیشه سوق پیدا می کند. سوالی که در اینجا مطرح است بر می گردد به اینکه منبع اندیشه و روش صحیح اندیشیدن چیست؟ چگونه می توان فضاهای معماری را با توجه به معیار”تفکربرانگیزی“، خلق و مورد ارزیابی قرار داد؟
با توجه به ارتباط مهم تولید یک فضای معماری و اندیشیدن، اهمیت اندیشیدن، مبانی اعتقادی و فکری مردم و لزوم تداعی این مفهوم در زندگی، هدف بر مبنای بررسی تاثیر و چگونگی این مبانی در فضاهای معماری می باشد. در عین حال معماری محیط انسانی، یک عامل مهم تعیین کننده عکس العمل های روانی افراد است و می توان به کمک آن اشخاص را به سوی هدف خاص تفکر هدایت کرد.
پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است، و از دو بخش عمده تشکیل می گردد: ابتدا شاخصه های تفکرمندی از دیدگاه قرآن از طریق کنکاش در منابع اسنادی و اینترتنی استخراج می گردند. و سپس با تحلیل و استنتاج شاخصه ها، مصداق های معماری تدوین، و در نهایت مصداق ها و آیتم ها در نمونه موردی مورد بررسی قرار می گیرند.
اصول تئوریک موجود در مبانی قرآنی فارغ از محدودیت های زمان و مکان است در حالی که استفاده کالبدی مناسب از آنها منوط به توانایی های معمار می باشد.
به طور کلی در این پژوهش سعی شده با استخراج مفاهیمی در رابطه با تفکر از آموزه های قرآنی، اصولی برای طراحی معماری و نیز طراحی فضاهای تفکر برانگیز ارائه گردد. این اصول جهت استفاده برای هردو جنبه خلق فضای اندیشه برانگیز و یا ارزیابی یک فضا و مقایسه چند فضا از جهت میزان تفکرانگیز بودن، قابل استفاده است.