تحلیلی بر بافت اجتماعی قهستان از ورود اسلام تا پایان قرن پنجم هجری

قهستان یکی از ایالات مهم ایران در قرون نخستین هجری به شمار می رفت که نامش با خراسان درآمیخته بود. قهستان به دلیل موقعیت سوق الجیشی، بافت جغرافیایی، دوری از دستگاه خلافت و حضور گروه های مختلف سیاسی، قومی و مذهبی از دیرباز مورد توجه بوده است. اهالی قهستان به مانند سایر مناطق بخش عمده های از زندگی خود را در گروه ها و قشرهای اجتماعی می گذراندند و در مقام عضو خانواده یا همسایه یا گروه خاص اجتماعی، اقتصادی، دینی و قومی با دیگر افراد هم نوع خود در ارتباط بودند. تاریخ زندگی مردم قهستان در واقع به معنی شرح حیات اجتماعی، اقتصادی و فکری مردم این منطقه است که متاسفانه با روش علمی مورد تحقیق و پژوهش قرار نگرفته است و مورخان و صاحبنظران در راه تدوین زندگی اکثریت مردم آنجا قدم موثری برنداشته اند و اغلب مورخان توان خود را در اختیار صاحبان قدرت گذاشته اند و به خصوصیات زندگی اکثریت مردم که طبقه ی موثر و فعال جامعه را تشکیل می دادند، توجه نمی کردند. آنچه قهستان را به نوعی از سایر مناطق متمایز می سازد، وجود گروه های مختلف است که شناخت این مساله تا حدودی اوضاع اجتماعی این منطقه را روشن می سازد.
این پژوهش در پی ترسیم تصویری کلی از بافت اجتماعی و ویژگی ها و عناصر مختلف این منطقه در پنج قرن نخست هجری است. در واقع این پژوهش پاسخی است به این پرسش که بافت اجتماعی در منطقه ی قهستان از ورود اسلام تا پایان قرن پنجم هجری چگونه و تابع چه مسائلی بوده است؟ مقاله ی پیش رو به شیوه ی توصیفی تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.