ارزیابی ترکیبات آلی فرار در هوای شهر خرم آباد و مقایسه آن با استانداردهای موجود

اولین گام در راستای کنترل آلاینده ها، اندازه گیری و تجزیه آنهاست، زیرا بدون آگاهی کامل ازکیفیت و کمیت آلاینده ها امکان مقایسه با استاندارد های مربوطه و نهایتا کنترل آنها عملی نخواهد بود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی و تعیین مقدار ترکیبات آلی فرار در هوای شهر خرم آباد انجام شد.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی می باشد. در کل از هوای شهر خرم آباد 144 نمونه هوا بطور تصادفی در طول سال گرفته شد. نمونه برداری با استفاده پمپ نمونه بردار محیطی و لوله های جاذب کربن فعال صورت گرفت. روش نمونه برداری بصورت تصادفی- مداوم در طول 24 ساعت شبانه روز بوده است. آماده سازی نمونه و استخراج آلاینده ها به وسیله حلال دی سولفید کربن انجام گرفت و تجزیه نمونه ها توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی طیف سنج جرمی مجهز به ستون های مویی انجام گردید. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS-17و استفاده از آزمون آماری T انجام شد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مجموع غلظت ترکیبات آلی فرار در هوای شهر خرم آباد μg/m3 1140/9 بوده که حدود 7 برابر بیشتر از حداکثر غلظت مجاز USEPA می باشد. همچنین یافته های تحقیق نشان داد که بطور کلی میانگین غلظت کلیه BTEX در نقاط مختلف شهر خرم آباد بیشتر از حد مجاز استاندارد EPA برای هوای تنفسی است. در مقایسه میانگین غلظت ترکیبات آلی فرار در هوای شهر خرم آباد در فصول گرم و سرد سال، نتایج آزمون آماری T نشان داد که بین غلظت بنزن و تولوئن و فصل سال رابطه معنی داری وجود دارد (p < 0.05). اما در خصوص سایر هیدرو کربن های شناسایی شده با وجود بیشتر بودن غلظت آنها در فصول گرم، رابطه معنی داری وجود نداشت.
با توجه به نتایج این پژوهش مبنی بر هفت برابر بودن غلظت ترکیبات آلی فرار در هوای شهر خرم آباد نسبت به استاندارد های جهانی، می توان نتیجه گرفت که پیشگیری از آلودگی هوا برای شهر خرم آباد ضروری است و نیازمند طراحی یک سیستم مدیریت مناسب، برنامه ریزی صحیح، سیستم پایش مداوم، و ارتقای سطح آگاهی مردم می باشد.