تاثیر برخی خصوصیات درخت و توده جنگلی بلوط ایرانی بر میزان خشکیدگی تاجی در جنگل-های بلوط زاگرس میانی

خشکیدگی تاجی از پدیده هایی است که عمدتا درختان بلوط ایرانی به آن دچار شده اند. به منظور بررسی میزان سرخشکیدگی درختان در توده های جنگلی بلوط ایرانی و ارتباط آن با تک درختان، منشا درختی و اندازه تاج آن ها، منطقه جنگلی شلم در نیمه شمالی استان ایلام انتخاب شد. پس از تقسیم بندی منطقه مورد مطالعه به واحدهای همگن توپوگرافیک، بزرگترین واحد همگن برای بررسی اهداف پژوهش انتخاب شد. در واحد همگن منتخب، شش ترانسکت موازی پیاده شد و 60 درخت نسبتا سالم و سرخشکیده انتخاب و علامت گذاری شد. سپس درصد خشکیدگی تاجی، موقعیت استقرار آن ها در توده، منشا درخت، قطر کمینه و بیشینه تاج و بلندی تاج آن ها اندازه گیری یا ثبت شد. آنالیز داده ها به وسیله تجزیه واریانس و رگرسیون خطی انجام شد. نتایج نشان داد که تک درختان میزان سلامت تاجی بیشتری نسبت به بقیه درختان داشتند. افزون بر این درختان دانه زاد خشکیدگی تاجی کمتری نسبت به جست گروه ها نشان دادند. تاثیر ابعاد تاج بر میزان سرخشکیدگی درختان به موقعیت قرارگیری درخت به صورت منفرد یا اجتماعی و نیر فرم رویشی درخت بستگی داشت. به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد که درختان با توجه به خصوصیات فردی و اجتماعی خود در توده، واکنش های متفاوتی به تنش خشکی نشان دادند و لذا سرخشکیدگی هایی با شدت و الگوی متفاوتی در داخل توده ظاهر شد که به صورت های متنوع از تک درختان سرخشکیده تا گروه های دو تا چند درختی سرخشکیده دیده شدند.