واکاوی جایگاه وصیت در شناخت امام

طول تاریخ، مدعیان بسیاری از گوشه و کنار سربرآورده و با دعوی امامت، جمعی را فریفته اند و به خود مشغول کرده اند. از این رو امامان برحق، همواره می کوشیدند با ارائه معیارهای لازم، مومنان را از دام مدعیان شیاد برهانند. از جمله معیارهای ارائه شده از سوی پیشوایان معصوم در این باره، نشانه های امام است؛ نشانه هایی که به کمک آن می توان امامان راستین را از مدعیان دروغ زن شناسایی کرد. «وصیت» از جمله نشانه هایی است که در روایات متعدد از آن سخن گفته شده است؛ یعنی هر کس وصی امام پیشین باشد، او امام است؛ البته مشروط به آن که وصیت مورد نظر آشکار باشد، به اندازه ای که وقتی از مردم کوچه و بازار سوال شود: امام به که وصیت کرد؟ مردم بگویند: به فلانی. همچنین وصیت نمی تواند به یک عنوان کلی و مبهم تعلق گیرد، بلکه باید امام را بعینه مشخص کند و مصداق آن را به طور دقیق تعیین نماید. به همین دلیل، گزارش های متعددی در این باره وجود دارد که پیشوایان معصوم به هنگام وصیت به امام پس از خود، عده ای را بر این کار شاهد می گرفتند و البته علنی بودن وصیت در شرایط تقیه به شناسایی امام نمی انجامید؛ چرا که تنها کسانی از وصایت به امامت پی می بردند که از پیش می دانستند وصیت نشانه امامت است. در برخی از روایات در کنار مطلب یادشده تاکید شده است که از دیگر نشانه های امام، به همراه داشتن وصیت پیامبر گرامی اسلام(ص) است. وصیت مورد نظر این دسته از روایات، وصیت مکتوب رسول خداست که از امام سابق به امام لاحق سپرده می شده و اکنون در اختیار آخرین ذخیره الهی _ امام مهدی(عج) _ است.