بررسی رفتار چرایی گوسفند در مراتع نیمه استپی انجدان اراک

فاکتورهای زمانی و مکانی تاثیرات مختلفی بر رفتار چرایی دام دارند، به طوری که پارامترهای متفاوت زمانی چرا مانند سرعت حرکت و مسافت پیموده شده دام در مرتع ازجمله عوامل موثر هستند که بررسی و مطالعه در مورد آنها می تواند به عنوان ابزار مهمی برای مدیریت چرا موثر باشد. بدین منظور این مطالعه در منطقه نیمه استپی استان مرکزی (انجدان اراک) طی سال های 1386 تا 1389 و در ماه های مختلف فصل چرا (5 ماه) انجام شد. برای تعیین شاخص های مورد استفاده، جهت ارزیابی رفتار چرایی دام از دستگاه GPS (دستگاه موقعیت یاب جغرافیایی) استفاده و یک روز معین در هر ماه از فصل چرا به دام بسته شد، سپس با استفاده از نرم افزار Map source پارامترهای سرعت حرکت دام، طول مسافت طی شده، مدت زمان صرف شده برای چرا، زمان صرف شده برای استراحت و زمان صرف شده برای حرکت اخذ گردید. به منظور ارزیابی فاکتورها، در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با استفاده از نرم افزارSAS داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن میانگین ها مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پارامترهای سرعت حرکت دام، مسافت طی شده، زمان صرف شده برای استراحت، زمان صرف شده برای حرکت در سال های مختلف آماربرداری و ماه های فصل چرا اختلاف معنی دار دارند و زمان صرف شده برای چرا در سال های مختلف با هم اختلاف معنی دار ندارد ولی در ماه های مختلف در سطح 5% با هم اختلاف معنی دار دارد. در مواقعی که (سال ها و ماه ها) شرایط محیطی و اقلیمی برای رشد گونه های مرتعی به ویژه گیاهان یکساله مناسب تر بوده صفات رفتاری دام در جهت چرای بیشتر و حرکت و استراحت و طی مسافت کمتر بوده است.