بررسی پیامدهای اجتماعی خشکسالی بر نواحی روستایی، مطالعه موردی: بخش شوسف شهرستان نهبندان

کشور ما به دلیل قرارگیری در کمربند خشک عرضهای جغرافیایی نیمکره شمالی به طور پیوسته از خشکسالی، خشکی و کمآبی رنج میبرد. هر چند حدود دو سوم از پهنه جغرافیایی کشور در عرصه مناطق خشک واقع شده، ولی در دو دهه اخیر گسترش خشکسالی و کمآبی تمام کشور را تحت تاثیر قرار داده است. به طوری که این مساله از دغدغه های مهم سیاستگذاران و برنامهریزان گردیده که آثار مقابله با آن بهوضوح در فصول مختلف برنامه های توسعه کشور در دو دهه اخیر مشهود است. تهیه و تنطیم روش های مقابله با خشکسالی و کمآبی و تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی و اجتماعی آن نیازمند شناخت اثرات خشکسالی ها در پهنه های متفاوت جغرافیایی است. این تحقیق محدودهای از بستر جغرافیایی شرق کشور در استان خراسان جنوبی را به عنوان منطقه مورد مطالعه اثرسنجی آثار اجتماعی خشکسالی بر فضاهای روستایی را مورد بررسی قرار داده است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ روش و ماهیت توصیفی-تحلیلی و از لحاظ جمع آوری داده ها اسنادی- پیمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق را 153 روستای بخش شوسف شهرستان نهبندان تشکیل میدهند که از این میان 38 روستا به عنوان جامعه نمونه انتخاب، و کار پرسشگری از 262 منتخب در این روستاها صورت گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده های مورد لزوم از نرم افزارهای آماری SPSS و EXCEL و جهت پردازش داده ها از آزمونT تک نمونهای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد خشکسالی در بعد اجتماعی موجب افزایش مهاجرت، افزایش فعالیت های غیرقانونی، فقر و وابستگی بیشتر روستاییان به سازمان های حمایتی شده است. از این رو، برای مقابله با پیامدهای خشکسالی باید روش هایی همسو با شرایط منطقهای از ابعاد زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی اتخاذ نمود.