اثر محلول پاشی سلنیوم بر برخی صفات فیزیولوژیکی و ریخت شناسی دو رقم گندم (کویر- روشن) تحت تنش کادمیوم

کادمیوم، بعنوان یکی از فلزات سنگین آلاینده محیط زیست، بر فعالیت های فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گیاهان تاثیر می گذارد. سلنیوم یک عنصر ضروری و دارای اثرات مفید در افزایش تحمل به تنش های محیطی در گیاهان است. در این بررسی از غلظت های صفر، 350 و 700 میکرومولار کلریدکادمیوم به صورت اضافه نمودن به خاک و غلظت های صفر، 1/5 و 3 میلی گرم در لیتر سلنات سدیم به روش محلول پاشی برگی در دو رقم گندم (کویر و روشن) استفاده گردید. آزمایش در دی ماه سال 1391 در گلخانه بخش زیست شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در قالب طرح کاملا تصادفی، با سه تکرار اجرا و محلول پاشی سلنیوم در دو مرحله رشد اولیه گیاه و گلدهی سنبله انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که تنش کادمیوم، باعث کاهش محتوای رنگدانه های فتوسنتزی، افزایش نشت یونی، همچنین کاهش وزن تر و خشک اندام های هوایی، کاهش تعداد و وزن دانه و نیز کاهش ارتفاع و وزن سنبله گردید، درحالیکه کاربرد سلنیوم بویژه غلظت 3 میلی گرم در لیتر، باعث کاهش میزان نشت یونی و افزایش 35 درصدی میزان کلروفیل a در رقم کویر و 17 درصدی آن در رقم روشن در مقایسه با شاهد گردید. همچنین، تیمار مذکور سبب افزایش صفات یاد شده در سنبله در شرایط تنش و غیرتنش شد. داده های حاصل از سنجش عناصر سلنیوم و کادمیوم دانه نشان داد که تحت غلظت 700 میکرومولار کادمیوم و غلظت 3 میلی گرم در لیتر سلنیوم، گندم رقم کویر توانسته است در مقایسه با رقم روشن، به میزان 42 درصد سلنیوم بیشتری را در دانه های خود ذخیره کند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که کاربرد سلنیوم سبب کاهش معنی دار صدمات ناشی از تنش کادمیوم در گیاه گندم (بویژه رقم کویر) گردیده است..