ویژگی های روان سنجی ابزارهای ارزیابی فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلابه بیماری های مزمن انسدادی ریه: مرور نظام مند

اندازه گیری فعالیت های روزانه زندگی یکی از بهترین روش ها جهت ارزشیابی شرایط بیمار، پیامد درمان و توان بخشی، کیفیت زندگی و پیشرفت بیماری در بیماران مبتلابه بیماری های مزمن انسدادی ریه است. هدف از این مطالعه تعیین ویژگی های روان سنجی ابزارهای ارزیابی فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلابه بیماری های مزمن انسدادی ریه می باشد.
در این مطالعه مروری نظام مند، کلیه مقالات چاپ شده در بین سال های 1980 تا 2014 به دو زبان فارسی و انگلیسی درزمینه فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلابه COPD، موردبررسی قرار گرفتند. این مطالعات از طریق پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران (Iran Medex)، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (Irandoc) و بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran)،Web of Science، Google Scholar، CINAHL، PubMed، با ترکیبات مختلفی از کلمات کلیدی فعالیت های روزانه زندگی، ابزارسازی، اعتبار یابی، ابزار و بیماران مبتلابه بیماری های مزمن انسدادی ریه، ADL،COPD، Instrument و Questioner انجام شد. از فرم استانداردهای مبتنی بر اجماع برای انتخاب ابزارهای اندازه گیری سلامت» جهت ارزیابی و انتخاب مطالعات استفاده شد. به منظور استخراج داده ها از مقالات واردشده در مطالعه، فرم استخراج داده ها توسط گروه مطالعه حاضر و با 17 سوال بر اساس هدف پژوهش طراحی شد.
در مطالعه حاضر 13 ابزار خود گزارشی جهت بررسی فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلابه COPD یافت شد. از 13 ابزار یافت شده 4 ابزار به بررسی فعالیت های روزانه زندگی می پرداخت. درحالی که 9 ابزار دیگر میزان تنگی نفس در انجام فعالیت های روزانه زندگی و میزان ناتوانی در انجام فعالیت های روزانه زندگی را به عنوان شاخص میزان فعالیت های روزانه زندگی ارزیابی می نمودند.
هیچ کدام از ابزارهای اندازه گیری فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلا به COPD فرایند روان سنجی را به طور کامل انجام نداده اند. بعلاوه، عدم تبیین و تحلیل مفهوم فعالیت های روزانه زندگی در بیماران مبتلابه COPD قبل از اقدام به ابزارسازی و فقدان یک چارچوب نظری از دیگر نواقص این ابزارها می باشد. لذا بکارگیری آن ها در مطالعات باید بااحتیاط صورت گیرد.