شناسایی و معرفی نقوش تژئینات گچ بری و آجرکاری محراب مسجد جامع برسیان

مسجد جامع برسیان که گنبدخانه و تک مناری آجری دارد، از بناهای متعلق به دوره سلجوقی است. تزئینات اصلی این مسجد، تلفیقی از هنر آجرکاری و گچبری دوره سلجوقی است که در دوره صفوی نیز تزئینات و الحاقاتی بر آن افزوده شده است. مسجد برسیان در روستای برسیان از توابع استان اصفهان قرار گرفته است. محراب آن، یکی از نمونه های شایان توجه محراب های دوره سلجوقی است. تزئینات موجود در این محراب، تلفیقی از آجرکاری و گچبری است که در نوع خود کمنظیر است. درباره تاریخ بنیان مسجد و محراب آن نظرات مختلفی در منابع وجود دارد. نظر به اینکه اطلاعات موجود در رابطه با این بنا به خصوص تزئینات آن محدود است، متن حاضر بر آن است با مطالعه و پژوهش ویژگی های بصری، انواع نقوش گچبری و آجرکاری به کار رفته در تزئینات محراب این مسجد را معرفی و شناسایی نماید. همچنین، با پاسخ گوئی به پرسشهای موجود در این رابطه، گامی در جهت شناخت بیشتر تزئینات این مسجد عصر سلجوقی بردارد. روش پژوهش به کارگرفته شده، توصیفی- تحلیلی و موردکاوی است. با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجامگرفته هم، محراب به بخشهای مختلف تقسیم شده و با کدگذاری هر بخش، معرفی تزئینات آن و قرائت بخشهایی از کتیبه ها که تاکنون خوانده نشده، صورت پذیرفته است. موضوعات تزئین در این محراب دربردارنده مقرنس، هندسه، عناصر گیاهی، انواع خط و طرحهای انتزاعی است. موتیف های گچ بری نیز شامل نقوش هندسی، گیاهی، مهری یا بندآجری و انواع خط و کتیبه و موتیف های اجراشده در آجرکاری ها شامل نقوش هندسی، مقرنس، انواع خط و کتیبه و نقوش انتزاعی است.