ویژگی های کانی شناسی و سنگ شناسی سنگ های فلدسپاتوئیددار جنوب غرب سراب (شمال غرب ایران)

مهم ترین توده های سینیتی ایران، در شمال غرب و در استان آذربایجان شرقی برونزد دارند که در ارتباط با ماگماتیسم ائوسن فوقانی تا الیگوسن پایینی هستند. توده ی عباس آباد - باشکند، یکی از این توده هاست که به صورت چند توده ی کوچک و مجزا در غرب توده ی اصلی نفلین سینیت بزقوش قرار دارد. بافت ریزدانه، پورفیری و پورفیریتیک ریزدانه از بافت های معمول این سنگ هاست. براساس رده بندی مدی، سنگ های مورد بررسی در رده ی شبه لوسیت سینیت، مونزودیوریت نفلین دار، سینیت آنالسیم دار و سینیت قرار می گیرند. کانی های اصلی آن شامل پتاسیم فلدسپار، پلاژیوکلاز، شبه لوسیت، آنالسیم و نفلین می شوند و پیروکسن، الیوین، بیوتیت، هورنبلند، کدر، زیرکن و آپاتیت کانی های فرعی سنگ را تشکیل می دهند. کانی های ثانویه سنگ عبارتند از سریسیت، کلریت، اورالیت، ایدینگزیت، اکسیدآهن وکانی های رسی. نتایج حاصل از پراش پرتو X وجود کانی های آنالسیم، ناترولیت، نفلین و فلدسپارباریم دار (سلزین) را در این سنگ ها نشان می دهد. بر اساس نتایج تجزیه شیمی کلینوپیروکسن ها، تمامی آن ها در قلمرو پیروکسن های کلسیم- منیزیم و آهن دار قرار گرفته اند. ترکیب عضو انتهایی پیروکسن ها بین En40.75Fs9.40Wo43.98 تا En43.23 Fs13.61Wo47.8 متغیر است، که نشان دهنده ی کلینوپیروکسن های اوژیت دیوپسیدی در نفلین سینیت های منطقه ی مورد بررسی است. بر اساس رده بندی شیمیایی، سنگ های مورد بررسی در گستره ی نفلین سینیت، سینیت و شبه دیوریت قرار می گیرند. همچنین این سنگ ها بر اساس کانی شناسی و ضریب آگپایتیک جزء نفلین سینیت های میاشکایتیک محسوب می شوند. سری ماگمایی این سنگ ها با توجه به کانی های سنگ ساز، پتاسی قلیایی تا شوشونیتی است. حضور کانی های دارای آلومینیم و کانی های فرومنیزین و کدر عامل اصلی کنترل کننده ی میزان اکسید های اصلی مانند Al2O3، K2O، MgO و CaOدر سنگ های منطقه است. مقادیر K2O با افزایش SiO2 افزایش می یابد که نشان دهنده سرشت پتاس این سنگ هاست. نمودارهای ژئوشیمیایی، عنکبوتی و الگوهای REE سنگ های مورد بررسی بیانگر یک محیط زمین ساختی وابسته به فرورانش این سنگ هاست. غنی شدگی مشخص سنگ های قلیایی مورد بررسی از عناصری مثل Rb، Ba، Th، U، K می تواند در ارتباط با فرایندهای دگرنهادی گوشته باشد. وجود بیهنجاری منفی Ti، Nb، Ta و سرشت متاآلومینوس سنگ های مورد بررسی، احتمالا ناشی از تاثیر فرورانش نئوتتیس بر منابع گوشته ای و نیز باعث غنی شدگی این سنگ ها از Pb و LREE ها شده است.