پهنه بندی بافت شهر با رهیافت برش عرضی نمونه موردی منطقه 1 شهر اصفهان

شهر اصفهان، در زمره مهم ترین شهرهایی قرار دارد که از مشخصات و ویژگی های شکلی منحصر به فردی در ساختار فضایی و بافت کالبدی خود برخوردار است. باوجود اینکه در چند دهه اخیر، طرح های جامع و تفصیلی متعددی برای آن تهیه شده، با این حال به ابعاد شکل بافت شهر در جهت دهی، هدایت و کنترل توسعه کالبدی آن توجهی نشده است. ازجمله مهم ترین دلایلی که موجب این غفلت شده، می توان به روش های تهیه این گونه طرح ها اشاره نمود. درواقع، نوع پهنه بندی های پیشنهادی این طرح ها با محوریت کاربری زمین، نتوانسته ابعاد فرم کالبدی بافت این شهر را به عنوان یکی از منحصر به فردترین ویژگی ها در کیفیت بخشی به محیط ها و فضاهای شهری به کارگیرد. بنابراین، بهره گیری از پهنه بندی هایی که از تمام ابعاد و ارزش های فضایی– کالبدی و فرهنگی– تاریخی بافت شهر در فرایند هدایت و کنترل توسعه کالبدی استفاده نماید، ضرورت اساسی دارد. پهنه بندی برش عرضی رهیافت نوینی در پهنه بندی بافت شهری است که با لحاظ کردن بیشتر عناصر و مولفه های فرم کالبدی شهر و تمرکززدایی از کاربری زمین، بر تمام جوانب شکل دهنده به فرم کالبدی بافت شهر در تهیه طرح های تفصیلی، تاکید دارد. با اصلاح و بهبود مجموعه داده ها و اطلاعاتی که در قالب طرح های تفصیلی شهری تهیه می شود، می توان شهر اصفهان را با رهیافت برش عرضی، پهنه بندی کرد. بنابر نگرشی که بیان شد، اهداف مقاله پیش رو: نخست، معرفی پهنه بندی برش عرضی به عنوان روشی برای پهنه بندی اراضی و بافت های شهری و دیگر، مناسب سازی پهنه بندی برش عرضی برای بخشی از بافت کالبدی شهر اصفهان با توجه به شرایط محلی و استفاده عملی از آن است. پرسش های پژوهش برای دستیابی به این اهداف نیز بدین قرار است: پهنه بندی برش عرضی چیست و روش های تهیه آن کدام است. چگونه و با تاکید بر چه مشخصات فضایی- کالبدی می توان برای بافت شهر اصفهان پهنه بندی برش عرضی تهیه کرد. روش تحقیق به کار گرفته شده، توصیفی- تحلیلی است. از نتایج به دست آمده، می توان به این نکته اشاره نمود که رهیافت برش عرضی چارچوبی منظم و روشمند برای سازماندهی مجدد داده هاست. همچنین، اطلاعات طرح تفصیلی برای برقراری ارتباط عینی و مستدل بین وضع موجود و مطلوب است که بدون این رهیافت، بسیاری از آن ها باوجود هزینه های زمانی و مالی بسیاری که صرف می شود، بی استفاده می مانند. ضمن اینکه با بهره گیری از رهیافت برش عرضی، پهنه های بخش مرکزی منطقه 1 شهر اصفهان در پهنه های T5،T4 و T3 جای گرفته که هریک، سه زیرپهنه دیگر را دربرمی گیرد.