سبک شناسی دعای مکارم الاخلاق
نویسنده:
چکیده:
در معارف شیعی، دعا یکی از مهم ترین متون شناخته شده است؛ چرا که پیونددهنده ای پویا بین خالق و مخلوق به شمار می آید و یکی از والاترین نمونه های نیایش، صحیفه سجادیه است. این دعاها محصول شرایط بعد از قیام عاشورا است. شرایط آن عصر به گونه ای بود که امام سجاد7 روش دیگری برای انتقال آموزه های خود پیش گیرد و دست به آفرینش هنری والایی بزد.
این که امام سجاد7 به منظور درک بهتر و تاثیر بیشتر این آموزه ها در ذهن مخاطب و مهم تر از آن، ماندگار شدن این معارف در طول تاریخ چه روشی را در پیش گرفت، از جمله مسائلی است که این مقاله در پی آن است.
بررسی سبک شناسی دعای «مکارم الاخلاق»، به عنوان نمونه ای از این کتاب شریف، ما را به لایه های پنهان و تاثیرگذار این سخن رهنمون می سازد. دقت در آواها و موسیقی به کار رفته در بندهای این دعا، گزینش اسلوب های نحوی و صرفی متناسب با غرض و هدف گوینده، مانند افعل تفضیل - که نشان دهنده کمال خواهی است - از امتیازات این دعا است. امام7 در محور جانشینی، دست به گزینش مفاهیم و واژه هایی زده که با محتوا هماهنگی کامل دارد؛ به طوری که جایگزین کردن واژه ای دیگر امکان پذیر نیست. مهم ترین ویژگی سبکی این دعا تکرار است که در قالب تکرار الفاظ، معانی و جملات پدیدار می شود.
این مقاله به بازخوانی دعای «مکارم الاخلاق» از دریچه ای جدید می پردازد و آن را بر اساس روش تحلیلی توصیفی بررسی می کند تا نشان دهد که امام7 از همه عوامل موسیقایی، مانند سجع و جناس و تضاد، بهره گرفته تا به ماندگار شدن تعالیمش کمک کند؛ ضمن این که ساختار شکنی ها در حوزه صرف و نحو باعث شده که مخاطب، ناگهان با هنجار گریزی رو به رو شده، از درک این پدیده احساس لذت کند.
این که امام سجاد7 به منظور درک بهتر و تاثیر بیشتر این آموزه ها در ذهن مخاطب و مهم تر از آن، ماندگار شدن این معارف در طول تاریخ چه روشی را در پیش گرفت، از جمله مسائلی است که این مقاله در پی آن است.
بررسی سبک شناسی دعای «مکارم الاخلاق»، به عنوان نمونه ای از این کتاب شریف، ما را به لایه های پنهان و تاثیرگذار این سخن رهنمون می سازد. دقت در آواها و موسیقی به کار رفته در بندهای این دعا، گزینش اسلوب های نحوی و صرفی متناسب با غرض و هدف گوینده، مانند افعل تفضیل - که نشان دهنده کمال خواهی است - از امتیازات این دعا است. امام7 در محور جانشینی، دست به گزینش مفاهیم و واژه هایی زده که با محتوا هماهنگی کامل دارد؛ به طوری که جایگزین کردن واژه ای دیگر امکان پذیر نیست. مهم ترین ویژگی سبکی این دعا تکرار است که در قالب تکرار الفاظ، معانی و جملات پدیدار می شود.
این مقاله به بازخوانی دعای «مکارم الاخلاق» از دریچه ای جدید می پردازد و آن را بر اساس روش تحلیلی توصیفی بررسی می کند تا نشان دهد که امام7 از همه عوامل موسیقایی، مانند سجع و جناس و تضاد، بهره گرفته تا به ماندگار شدن تعالیمش کمک کند؛ ضمن این که ساختار شکنی ها در حوزه صرف و نحو باعث شده که مخاطب، ناگهان با هنجار گریزی رو به رو شده، از درک این پدیده احساس لذت کند.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
3
لینک کوتاه:
magiran.com/p1390345
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 990,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!