پالایش گیاهی و تخمین زمان بهینه پالایش خاک های آلوده به کادمیم با استفاده از گیاه اسفناج

پالایش گیاهی یکی از راه های آلودگی زدایی خاک است که به دلیل استفاده از گیاهان بیش اندوز بازده بالایی دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی امکان آلودگی زدایی خاک های آلوده به کادمیم با استفاده از گیاه اسفناج و تعیین دامنه کارایی گیاه پالایی آن بود. به همین منظور، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار شامل شاهد، 15، 30، 60 و 120 میلی گرم کادمیم در کیلوگرم خاک و سه تکرار انجام شد. پس از آلوده سازی خاک ها با سطوح مختلف کادمیم، بذر اسفناج در آن ها کاشته شد. گیاهان پس از طی دوره رشد کامل، برداشت شدند. غلظت کادمیم تجمع یافته در اندام های هوایی و ریشه گیاه و همچنین خاک تیمارهای مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش مقدار کادمیم موجود در خاک، مقدار افزایش غلظت کادمیم در ریشه ها به مراتب بیشتر از افزایش غلظت کادمیم در اندام های هوایی بود. بیشترین مقدار جذب در ساقه و ریشه به ترتیب 7 /73 و 86/ 75 میلی گرم بر کیلوگرم بود. با توجه به توانایی اسفناج در جذب مقادیر زیاد کادمیم از ناحیه رشد ریشه و عملکرد گیاهی بالا و توانایی تجمع کادمیم در اندام های قابل برداشت، این گیاه برای پالایش سبز کادمیم گیاهی مناسب می باشد. لیکن با توجه به زمان پالایش و اینکه بیشترین مقدار ماده خشک تولید شده در تیمار 30 میلی گرم بر کیلوگرم بود، بیشترین مقدار کادمیم استخراجی از ا ندام هوایی در یک هکتار در سال در تیمار 30 میلی گرم بر کیلوگرم بوده و بنابراین گیاه اسفناج برای پاکسازی کادمیم از اعماق سطحی خاک و غلظت های متوسط کادمیم کارآیی بهتری دارد.