باززایی درون شیشه برخی ژنوتیپ های ایرانی یونجه (Medicago sativa L.) از طریق جنین زایی بدنی

وجود سیستم بهینه باززایی درون شیشه یکی از پیش نیازهای دستکاری ژنتیکی واریته ها و ژنوتیپ های گیاهان است. در پژوهش حاضر، جنین زایی بدنی ریزنمونه های برگ و دمبرگ چهار ژنوتیپ یونجه به نام های 18-6 (سینتتیک)، 14-4 (قره یونجه قره قزلو)، 27-3 (قره یونجه مراغه) و y-6 (Regen-SY) بررسی شد. تشکیل کالوس و جنین زایی بدنی به طور معنی داری تحت تاثیر نوع ریزنمونه و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط کشت قرار گرفت. بیشترین وزن تر کالوس (0/406 گرم) در ریزنمونه های برگ ژنوتیپ 14-4 مشاهده شد. درصد جنین زایی بدنی و تعداد جنین در هر کالوس حاصل از ریزنمونه دمبرگ ژنوتیپ 14-4 بیشتر از سایر ژنوتیپ ها و ریزنمونه ها بود. در ژنوتیپ 18-6، بیشترین درصد جنین زایی بدنی با استفاده از ریزنمونه برگ روی محیط کشت القای حاوی 5 میلی گرم بر لیتر 2،4-D و 2 میلی گرم بر لیتر کینتین به دست آمد. بین جنین های حاصل از ریزنمونه ها و ژنوتیپ های مختلف از نظر فراوانی تبدیل جنین به گیاهچه تفاوت معنی داری وجود نداشت و به طور میانگین، 58 درصد از جنین های کشت شده روی محیط کشت MS به گیاهچه طبیعی تبدیل شدند. جنین زایی بدنی ریزنمونه دمبرگ ژنوتیپ 18-6 در نسبت های بالاتر 1 به 5 کینتین به 2،4-D به دست آمد. در حالی که ریزنمونه ژنوتیپ 18-6 در نسبت 1 به 2/5 از کینتین به 2،4-D فرآیند جنین زایی موفقی را نشان نداده بود. جنین های تولید شده از کارآیی خوبی برای تبدیل شدن به گیاهچه برخوردار بودند و از روش ارایه شده در این تحقیق می توان در مطالعات مولکولی و مهندسی ژنتیک این گیاه استفاه نمود.