تاثیر تنش های محیطی در فصول مختلف و اثر فصل بر عملکرد واریته های مختلف کرم ابریشم Bombyx mori L

در این تحقیق تاثیر سه نوع تنش محیطی متداول در تلمبارهای نوغانداران ایران بر روی عملکرد کلی و جداگانه چند آمیخته کرم ابریشم بررسی شد. انواع تنش های محیطی شامل دما و رطوبت بالا، دمای بالا و رطوبت پایین، نوسان درجه حرارت و نیز شرایط محیطی استاندارد در سطح مزرعه شبیه سازی شدند. آزمایش در دو فصل پرورشی بهار و پاییز انجام شد. صفات درصد پیله خوب، متوسط، ضعیف و دوبل، درصد مرگ و میر لاروی، شفیرگی و کل، وزن کل پیله و نیز وزن پیله خوب به ازای ده هزار لارو، تعداد پیله در لیتر، وزن یک لیتر پیله، وزن یک پیله، وزن قشر یک پیله و درصد قشر پیله در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد در فصل بهار، میانگین درصد مرگ و میر لاروی، شفیرگی و کل در شرایط ناشی از دما و رطوبت بالا (به ترتیب3/0، 3/84 و 6/49 درصد) بیش تر از دمای بالا و رطوبت پایین (به ترتیب ،47/16، 3/2و5/33 درصد) و نوسان درجه حرارت (به ترتیب 2/22، 4/33 و 6/2 درصد) بود (0/05>P). در فصل پاییز نیز میانگین درصد مرگ و میر لاروی، شفیرگی و کل در شرایط ناشی از دما و رطوبت بالا (به ترتیب 10/18، 20/66 و 28/07درصد) بیش تر از دمای بالا و رطوبت پایین (به ترتیب5/72، 16/73 و21/28 درصد) و نوسان درجه حرارت (به ترتیب 3/93، 2/58 و 6/41 درصد) بود (0/05>P). هم چنین در دو فصل بهار و پاییز، درصد مرگ و میر لاروی به ترتیب 2/22 و 6/11 درصد، درصد مرگ و میر شفیرگی به ترتیب 4/07 و 11/0 درصد و درصد مرگ و میر کل هم به ترتیب 5/97 و 16/09 درصد بود (0/05>P). بر اساس نتایج این تحقیق، میزان رطوبت تاثیری در مرگ و میر شفیره ها نداشت، درحالی که در شرایط محیطی گرم و مرطوب، مرگ و میر لاروها افزایش یافت (0/05>P). آمیخته های کرم ابریشم در مناطق دارای شرایط آب و هوایی گرم و خشک نسبت به شرایط گرم و مرطوب از عملکرد مطلوب تری برخوردار بودند (0/05>P). در شرایط آب و هوایی مرطوب، وزن ظاهری پیله به علت افزایش وزن شفیره افزایش یافت (0/05>P). نتایج به دست آمده حاکی از وجود همبستگی ژنتیکی منفی میان صفات تولیدی و مقاومت بودند. یافته های تحقیق نشان داد که عملکرد آمیخته ها در شرایط محیطی گوناگون متفاوت بود (0/05>P).