عکس، گفتمان، مدرنیته

در مقاله ی حاضر سعی بر آن است که «عکس»، عکاسی و هر آنچه را که به هر نحوی با عکس در ارتباط است -عکس گرفتن، عکس شدن و عکس دیدن- در ارتباط با قواعد صورت بندی کلان گفتمان مدرنیته و در مسیر متحول شدن یک جامعه (مدرن شدن جامعه)، بر پایه ی گفته ها و یافته های «میشل فوکو» در تحلیل گفتمان و ساختارهای گفتمانی (در بررسی دانش و علوم انسانی) که روش شناسی این مقاله را بنا می کنند، معنا کنیم. همچنین در این میان کوشیده می شود به شکلی منسجم رابطه ی بنیادین و معرفت شناختی عکاسی را با انگاره ی حاکم در عصر مدرن، با سیری که از دوران پیشامدرن آغاز می شود و به مدرنیته می انجامد و نیز جایگاه اجتماعی آن را در یک جامعه ی مدرن، مشخص کنیم. نتیجه های به دست آمده در این نوشته گویای آن است که «عکاسی» را می توان بنا بر واقع گرایی افراطی اش، پاسخی مثبت به ارادت و شیفتگی به امر واقع، آنچه که در اوایل دوران مدرن در حوزه ی عمومی شاهدش بودیم، دانست و همچنین آن را ابزار مناسبی برای برساختن واقعیت، حقیقت، امور، پدیده ها و مناسبات این جهان به شمار آورد. در ادامه ی بررسی های انجام شده به این مهم دست می یابیم که عکس و عکاسی نقش موثری در پیش برد و بازتولید مفاهیمی که مدرنیته به بار آورده بود، مفاهیمی چون: انسان (من)، زمان، تاریخ، زبان، زندگی، مرگ و...، در حوزه ی عمومی و اجتماعی و در ساختارهای یک جامعه، ایفا کرده است.