نظریه پردازی و نظریه عدالت در اندیشه شریعتی
نویسنده:
چکیده:
عدالت در اندیشه شریعتی از اصلی ترین مبانی فکری و دغدغه های اوست و به همراه اصل «امامت» دو شاخص اساسی «اسلام راستین؛ یعنی تشییع علوی» را تشکیل می دهد. تعاریف و نظریاتی غالبا منسجم و متعامل درباره عدالت در اندیشه شریعتی یافت می شود و این تعاریف با تعاریف اندیشمندان اسلامی متقدم و متاخر، مشابهت های فراوانی دارد. البته تاکید شریعتی بر اهمیت و زیر بنایی بودن مفهوم «قسط» به نسبت مفهوم «عدل» و تبیینهای وی در این باره مختص اوست و از جذابیت خاصی برخوردار است. شریعتی ضمن نفی و نقد مارکسیسم، با نظریه «قسط» خویش، بدیل اسلامی مناسبی – در قبال راه حل های مارکسیستی – جهت رفع شکاف ها و نابرابری ها طبقاتی و... عرضه می دارد.
اگرچه نظریه پردازی های پویا و درخور شریعتی کاملا موشکافانه و معطوف به دقت تام نیست اما در نظریات عدالت وی، چهار مرحله ضروری هر نظریه سیاسی، یعنی مشاهده بحران و بی نظمی، تشخیص درد، ترسیم و بازسازی انتزاعی وضعیت آرمانی، و ارائه راه های درمان، مشاهده می شود. البته نباید از این حقیقت هم غافل شد که گستردگی موضوعات مورد تامل، وجود فضای تنش آلود و نا امن فکری و نبود زمینه های تمرکز لازم، عدم مجال کافی، و کوتاهی عمر وی و ده ها علت دیگر همه از عواملی هستند که قطعا با نبود آنها، آرای این اندیشمند از انتظام، ساماندهی و انسجام بیشتری برخوردار می گشت.
اگرچه نظریه پردازی های پویا و درخور شریعتی کاملا موشکافانه و معطوف به دقت تام نیست اما در نظریات عدالت وی، چهار مرحله ضروری هر نظریه سیاسی، یعنی مشاهده بحران و بی نظمی، تشخیص درد، ترسیم و بازسازی انتزاعی وضعیت آرمانی، و ارائه راه های درمان، مشاهده می شود. البته نباید از این حقیقت هم غافل شد که گستردگی موضوعات مورد تامل، وجود فضای تنش آلود و نا امن فکری و نبود زمینه های تمرکز لازم، عدم مجال کافی، و کوتاهی عمر وی و ده ها علت دیگر همه از عواملی هستند که قطعا با نبود آنها، آرای این اندیشمند از انتظام، ساماندهی و انسجام بیشتری برخوردار می گشت.
کلیدواژگان:
شریعتی ، عدالت ، قسط ، نظریه پردازی ، تشیع علوی
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
99 تا 118
لینک کوتاه:
magiran.com/p1405937
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 990,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!