بررسی کارایی روش سلامت مرتع برای تعیین وضعیت مراتع گود جاشیری شهرستان سپیدان

علم ارزیابی مرتع به عنوان یک مفهوم جامع دائما در حال تغییر می باشد و روش های تعیین آن در حال تکامل است. اخیرا مفهوم وضعیت اکولوژیکی به وسیله بسیاری از محققان به عنوان پایه های ارزیابی و انوانتری مرتع مطرح شده است. در این بین، بررسی کیفی سلامت مرتع، ابزار مناسبی را برای مدیران و متخصصان ارزیابی فنی مرتع فراهم می سازد. بنابراین، در این مطالعه کارایی روش سلامت مرتع مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این روش، از 17 شاخص برای ارزیابی سه ویژگی اکوسیستم (پایداری خاک و رویشگاه، توابع هیدرولوژیک و سلامت موجودات زنده) استفاده می گردد. به همین منظور، سه منطقه با مجموع مساحت 1 /1464 هکتار شامل قرق کوتاه مدت (چرای متعادل)، طولانی مدت (قرق 5 ساله و منطقه مرجع) و چرای سنگین (حدود 3 برابر ظرفیت چرا) در منطقه گودجاشیری سپیدان استان فارس انتخاب شدند. نتایج نشان داد که در رویشگاه چرای سبک، پایداری خاک و رویشگاه و عملکرد هیدرولوژیک در طبقه متعادل و سلامت موجودات زنده -در طبقه نسبتا حاد قرار دارد. درحالی که در رویشگاه چرای سنگین ویژگی های مورد مطالعه در مقایسه با منطقه مرجع در محدوده در خطر (طبقه حاد و یا بالاتر از آن) قرار دارند. همچنین شاخص های گیاهان مهاجم، مرگ و میرگیاهان، گروه های ساختاری و عملکردی و شاخص های مربوط به فشردگی و پایداری خاک جزو تاثیرگذارترین شاخص ها در منطقه شناسایی شدند. بررسی تحقیقات مشابه نشان می دهد که در رویشگاه های مختلف با توجه به شرایط اکولوژیکی، خاک، اقلیم و هیدرولوژی تفاوت هایی از نظر برخی از فاکتورها وجود دارد. اما در غالب آنها وجود گیاهان مهاجم و درصد آنها، پارامترهای خاک مانند درصد خاک لخت و پایداری آن و تنوع گونه ها و گروه های ساختاری-عملکردی در ارزیابی سلامت مرتع مهم معرفی نموده اند.