اثر محلول پاشی سولفات روی بر رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد دانه نخود در سطوح مختلف آبیاری

به منظور مطالعه اثر محلول پاشی سولفات روی بر تغییرات رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد دانه نخود در شرایط تنش رطوبتی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل در سه تکرار در مزرعه تحقیقات دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری)آبیاری در زمان کاشت، آبیاری در زمان کاشت + قبل از گلدهی و آبیاری در زمان کاشت + قبل از گلدهی + غلاف دهی) و سه سطح محلول پاشی سولفات روی (صفر، 3 و 6 کیلوگرم سولفات روی در هکتار) در دو نوبت در مرحله 4 و 5 برگی بود. بر اساس نتایج، تنش رطوبتی موجب کاهش رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت کاهش عملکرد دانه گردید. استفاده از سولفات روی به ویژه 6 کیلوگرم در هکتار برای کاهش اثرات تنش رطوبتی موثر بود، به طوری که موجب افزایش میزان کلروفیل a، کلروفیل کل، میزان کارتنوئیدها و شاخص سبزینگی شد. تنش رطوبتی موجب کاهش معنی دار فلورسانس لحظه ای (Fv)، فلورسانس حداکثر (Fm) و عملکرد کوانتومی(Fv/Fm) و مصرف سولفات روی افزایش معنی دار فلورسانس لحظه ای و فلورسانس حداکثر را سبب شد، در حالی که بر عملکرد کوانتومی تاثیر معنی داری نداشت. سبزینگی گیاه بیشتر تحت تاثیر میزان کلروفیل a بود و رابطه آن با سبزینگی گیاه از نوع درجه دوم بود. در بین رنگیزه های فتوسنتزی، میزان کارتنوئیدها بالاترین سهم را در طی تنش رطوبتی در پیش بینی عملکرد دانه به خود اختصاص داد. همچنین مصرف سولفات روی باعث کاهش سهم کلروفیل ها و افزایش سهم کارتنوئیدها در پیش بینی عملکرد دانه شد. به طور کلی سولفات روی با کاهش اثرات تنش و افزایش عوامل موثر در تولید رنگیزه های فتوسنتزی موجب بهبود عملکرد در شرایط تنش رطوبتی شد.