برآورد توان لرزه زایی گسل ها و ارزیابی بزرگای زمین لرزه های پیش از تاریخ از داده های زمین لغزش: مطالعه موردی در دره نور (البرز مرکزی)

شناخت ویژگی های دیرینه لرزه شناختی و توان لرزه زایی گسل های هر منطقه برای برآورد میزان خطر زمین لرزه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استفاده از نشانه های زمین ریخت شناختی (Geomorphic markers) به عنوان روشی غیرمستقیم در مطالعات دیرینه لرزه شناختی برای شناخت ویژگی های جنبایی زمین ساختی هر منطقه و برآورد توان لرزه زایی گسل های آن، روشی مناسب و کاربردی در مناطق کوهستانی است. در این میان، زمین لغزش های بزرگ (Gigantic Landslide) را نشانه مناسبی می توان برشمرد. این زمین لغزش ها معمولا با عوامل زمین ساختی مرتبط بوده و در بسیاری موارد زمین لرزه به عنوان محرک آنها عمل می کند. در پژوهش حاضر، زمین لغزش های بزرگ در دره نور(البرز مرکزی) به عنوان نشانه زمین ریخت شناختی برای شناخت شرایط لرزه ای منطقه و توان لرزه زایی گسل های آن به کار گرفته شده اند. در حوالی این دره زمین لرزه تاریخی گزارش نشده است، اما وجود زمین لغزش های بزرگ و قدیمی مرتبط با زمین لرزه نشان از رخداد زمین لرزه هایی متعدد و بزرگ در بازه فراتر از تاریخ در منطقه دارد. با توجه به ویژگی های ریخت شناختی این زمین لغزش ها، سه رده سنی مختلف(هولوسن پسین، هولوسن پیشین و پلیستوسن پسین) برای آنها تعیین شده است که این امر امکان شناسایی رخداد زمین لرزه های متعددی در منطقه را فراهم نموده است. از سوی دیگر با توجه به حجم مواد جابه جا شده، زمین لرزه های مسبب می توانند بزرگایی از 49/0 ± 7/7 تا 49/0 ± 9/7 را نشان دهند. با توجه به توزیع مکانی این زمین لغزش ها و شواهد دیگر، احتمالا قطعه خاوری گسل بلده به عنوان مسبب اصلی زمین لرزه های عمل کرده است.