بررسی و شناسایی عملکرد سازه های ضمیر ناخودآگاه در اثر ادبی «ناجا» نوشته ی آندره برتون

جنبش ادبی و هنری سورئالیسم به رهبری آندره برتون توانست معنا و مفهوم جدیدی از «جستجوی خویشتن» را از ورای واکاوی و شناسایی «ضمیر ناخودآگاه» ارائه دهد. به طوری که این روند پردازشی را می توان در رمان «ناجا» مشاهده کرد. در این داستان، ماجرای «خویشتن» با ملاقات یک زن الهام بخش آغاز می شود که ابزار اساسی خواب و رویا را برای راوی مهیا کرده و افشاگر یک «تصادف عینی» است. در این رمان، حصول و بازنمایی قوای روانی و ناخودآگاه و مستتر با اشکال استعاری و نمادین خود، با توسل به شیوه هایی تحقق می یابد و قوه ی خیال با خاطرات و خوابها عجین شده و ضمیر ناخودآگاه را بر روی صحنه داستانی نمایان می کند. به طوری که می توان شاهد پنداره های خیالی و ناخودآگاه شد. «ناخودآگاه جمعی» نیز که از غرایز، کهن الگوها و تصاویر اصیل و آغازین شکل گرفته قادر است تا از ظریف ترین تصاویر متنی پرده برداری کند. از سوی دیگر احساس غریب و اضطراب آور راوی «تصاویری» را رونمایی می کند که با پیش کشیدن پدیده «همزاد» متحول و پویا، از فانتسم ها و یا پنداره های خیالی سخن می گوید که در طول رخدادهای داستان در نوسان هستند.