ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های برتر گردو بر اساس خصوصیات پومولوژیک و فنولوژیک در استان چهارمحال وبختیاری

یکی از روش های به نژادی گردو، شناسایی و گزینش ژنوتیپ های برتر در مناطق مختلف کشور است. به منظور دستیابی به ژنوتیپ های امیدبخش در استان چهار محال و بختیاری، پژوهشی در مناطق اصلی گردوخیز استان انجام شد. به این منظور برخی صفات فنولوژیک و پومولوژیک 58 ژنوتیپ انتخاب شده از مناطق مختلف استان بر اساس توصیف نامه IPGRI طی سه سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کلیه صفات مورد بررسی در محدوده ژنوتیپ ها معنی دار بودند. بیشترین درصد مغز (88/62) و کمترین وزن پوست چوبی (27/4 گرم) متعلق به ژنوتیپ شماره 20 بود. ژنوتیپ شماره 3 دیربرگ ده ترین ژنوتیپ بود. ژنوتیپ های 18 و 42 (کد 9) پرمحصول ترین ژنوتیپ بودند. ژنوتیپ شماره 21 نیز بیشترین وزن میوه (28/17 گرم) و بیشترین وزن مغز (11/10 گرم) را به خود اختصاص داد. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی مثبت و منفی معنی داری را بین برخی از صفات مهم نشان داد. بر اساس تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ های با صفات مطلوب مغز و میوه از سایر ژنوتیپ ها جدا شدند. با تجزیه به عامل های اصلی، صفات موثر در هفت گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعا 35/75 درصد واریانس کل را توجیه کردند. در تجزیه دی پلات تفاوت بین ژنوتیپ ها به خوبی نمایان بود و نتایج آن با نتایج تجزیه خوشه ایتطابق زیادی نشان داد. در نهایت ژنوتیپ های شماره 3، 5، 15، 18، 20، 21، 22 و 42 به عنوان ژنوتیپ های امیدبخش و قابل توصیه برای احداث باغ و استفاده در برنامه های به نژادی معرفی شدند.