بررسی مولکولی تنوع ژنتیکی در لاین های دابل هاپلوئید گندم نان با استفاده از نشانگرهای SSR

گندم با نام علمی (Triticum aestivum L.) گیاهی یک ساله و خودگشن، از خانواده گندمیان و دارای سه گروه 14، 28 و 42 کروموزومی با فرمول ژنومی AA، AABB، AABBDD می باشد که کروموزوم ها در سه ژنوم همیولوگ A، B و D قرارگرفته اند. ژنوم گندم بسیاربزرگ، شامل 109× 16 جفت باز بوده و دارای حدود 80 درصد DNA تکراری با متوسط 810 مگا جفت باز در هر کروموزوم با طول 10 میکرومتر است. گندم به عنوان مهم ترین گیاه زراعی در جهان و ایران و از جمله محصولات اساسی و استراتژیک است. این گیاه که نقش و اهمیت زیادی از جنبه های مختلف، هم در تولید و هم مصرف دارد و دارای ژنوتیپ های زیادی است که لازمه استفاده کارآمد و صحیح از آنها، شناسایی روابط ژنتیکی ژنوتیپ ها و تعیین سطوح تنوع می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی و تعیین فاصله ژنتیکی بین تعداد 91 لاین دابل هاپلوئید موجود به همراه دو والد آنها با استفاده از نشانگرهای SSR (میکروساتلایت یا ریزماهواره) و ارزیابی توانایی ریزماهواره در تشخیص محتوای چندشکلی بر اساس تفاوت های موجود در ژرم پلاسم آنها می باشد. بر این اساس، تعداد آلل های چندشکل از 2 تا 8 با میانگین 6/5 متغیر بود و آغازگر Xgwm186 با 6 آلل بیشترین مقدار چندشکلی (87/0) و آغازگر Xgwm46 با 2 آلل کمترین مقدار چندشکلی (12/0) را نشان دادند. بعلاوه تعداد کل باندهای محاسبه شده توسط 11 جفت آغازگر SSR برابر 39 باند بود. تنوع و روابط ژنتیکی نمونه ها توسط روش های آماری نی و لی و UPGMA بررسی شد و هرکدام از لاین های مورد بررسی در گروه های مشترک طبقه بندی شدند.