ارزیابی تاثیر دوز، زمان و نوع پرتوهای ماورا بنفش B و C بر آسیب DNA در تخم چشم زده و لارو در حال جذب کیسه زرده ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) به روش آزمون کامت قلیایی

پرتوها به واسطه اثرات مخربی که بر DNAموجودات دارند، به عنوان عوامل محیطی تنش زا موجب بسیاری از تغییرات فیزیولوژیک از جمله تاثیر بر اسپرم، کاهش لقاح و بدشکلی جنین ماهیان می شوند. هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر دوز و مدت زمان پرتوماورا بنفش بر آسیب های DNAدر ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بود. در این خصوص تاثیر دوزهای متفاوت پرتوهای ماورا بنفش نوع (B (10، 40، 84 و 153 2w/cmμ) و C (15، 55، 90 و 196 2w/cmμ در زمان های متفاوت پرتودهی (30 و 60 دقیقه) بر آسیب های ایجاد شده در DNA جنین و لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان به روش الکتروفورز سلول های منفرد یا کامت قلیایی (Comet assay) ارزیابی شد. نتایج نشان دهنده رابطه خطی میان میزان دوز پرتو با آسیب DNA می باشد، به طوری که با افزایش میزان دوز پرتو، میزان آسیب DNA در لارو و تخم چشم زده به صورت معنی داری افزایش یافت. همچنین حساسیت لارو در مقایسه با تخم چشم زده بیشتر بوده که احتمالا به دلیل لایه کوریونی تخم یا فضای پرویتیلین تخمک می باشد که جنین را از تاثیرات این پرتو حفظ می کند. با افزایش مدت زمان پرتوماورا بنفش از 30 به 60 دقیقه، افزایش قابل ملاحظه ای در میزان آسیب DNA در تخم و لارو قزل آلای رنگین کمان مشاهده نشد. نتایج این مطالعه ضمن تایید کارآیی روش کامت قلیایی در ارزیابی آسیب DNA جنین و لاروی نشان داد که دوز پرتوهای مورد مطالعه اثرات مخرب بیشتری نسبت به زمان پرتودهی داشته و شدت این آسیب ها در مرحله لاروی بیش از مرحله جنینی است. یافته های مذکور در به کارگیری این پرتوها در فرایند اصلاح نژاد ماهیان لازم است مدنظر قرار گیرد.