تحلیل افزایشی نسبت سود به هزینه در مکان یابی بنادر خشک در ایران

با رونق بازار حمل و نقل دریایی و استفاده روزافزون از کانتینر، حجم وسیعی از کانتینرها به سمت بنادر ساحلی سوق پیدا کرده است. مدت زمان زیاد حضور کانتینرها در بنادر کشور و همچنین ساختار سنتی حمل و نقل کانتینری داخل کشور نه تنها موجب مصرف زیاد سوخت می شود، بلکه افزایش آلودگی های زیست محیطی و تراکم ترافیک جاده ای و تصادفات را نیز در پی دارد، ازاین رو یکی از راهکارهای موجود در این زمینه در سایر کشورها موفق بوده است، ایجاد بنادر خشک یا بنادر لجستیکی داخلی است. ایده حضور بنادر خشک در فاصله ای مشخص از بنادر ساحلی سبب کاهش بسیاری از مشکلات بنادر ساحلی شده است؛ اما بنادر خشک مانند تمامی مراکز خدمت رسانی نیازمند تعیین مکان بهینه اند و توسعه صحیح آنها دستاوردهای ارزشمندی را در پی خواهد داشت. هدف اصلی و کلی در این مطالعه، مکان یابی محل احداث بنادر خشک در کشور است. مکان یابی این بنادر تحت تاثیر معیارهای کمی و کیفی مختلف و گاه متضاد است. با توجه به اینکه فرایند سلسلهمراتبی از جامع ترین سیستم های طراحیشده برای تصمیم گیری با معیارهای چندگانه است و قابلیت درنظر گرفتن معیارهای مختلف کمی و کیفی را در مسئله دارد، در این تحقیق برای تعیین اوزان معیارها و گزینه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده و بعد از رتبه بندی گزینه ها، نتایج مقایسه شد. در این مطالعه با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحقیقات میدانی به تدوین معیارهای موثر در مکان یابی بنادر خشک پرداخته میشود. سپس این معیارها به معیارهای سود و هزینه تقسیم شده و درخت تصمیم هر کدام به صورت جداگانه ترسیم و با استفاده از پرسشنامه و مقایسه زوجی وزن معیارهای موثر تعیین می شود. در نهایت با استفاده از روش تحلیل افزایشی نسبت سود به هزینه جایگزین های موجود برای احداث بندر خشک رتبه بندی می شود.