بررسی های کانی شناختی توده های نفوذی و منطقه های دگرسان آن با داده های ژئوشیمیایی در کانسار مس گزو، جنوب غرب دیهوک

کانسار مس گزو در مرز دو بلوک طبس و لوت و در 65 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان طبس و 15 کیلومتری جنوب غربی دیهوک قرار دارد. سنگ شناسی غالب در منطقه را واحدهای دولومیت شتری و شیل و ماسه سنگ شمشک تشکیل می دهند. توده های نفوذی، غالبا با ترکیب حدواسط از گستردگی و تنوع بالایی در منطقه برخوردارند و ترکیب آن ها شامل دیوریت، مونزونیت، کوارتز مونزونیت تا گرانیت است. این توده ها از نظر کانی شناسی دارای کانی های کوارتز، پلاژیوکلاز، پتاسیم فلدسپات، هورنبلند و کمی بیوتیت و پیروکسن هستند. کانی های فرعی عبارتند از آپاتیت و زیرکن. دگرسانی های اصلی موجود در این منطقه عبارتند از: کوارتز- سرسیت- پیریت، سیلیسی- کربنات، پروپیلیتیک و اسکارنی شدن. کانی های اصلی ثانویه عبارتند از: سرسیت، کوارتز، کربنات، کلریت، اپیدوت و مجموعه کانی های آهک سیلیکاتی مانند گارنت، ولاستونیت، ایدوکراز و... در مساحتی بالغ بر 70 کیلومتر مربع، منطقه های کانی ساز و دگرسان حداقل در چهار نقطهGA.II-GA.I -GA.III و GA.IV قابل مشاهده اند. کانی سازی بیشتر به شکل افشان، داربستی و به میزان کمتر برش گرمابی دیده می شود. کانی های اولیه شامل پیریت، کالکوپیریت، اسفالریت، باریت و کانی های ثانویه شامل کالکوزیت، کوولیت، کوپریت، مالاکیت، کریزوکلا، آتاکامیت و فیروزه است. با توجه به حضور انواع توده های نفوذی حدواسط تا اسیدی، نوع و گسترش دگرسانی، نوع و شکل کانی سازی و نیز داده های ژئوشیمی، این کانسار به عنوان نخستین کانه زایی مس پورفیری و اسکارن وابسته به آن در بلوک طبس شناخته می شود.