بررسی تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و پیشرفت ژنتیکی در ژنوتیپ های نخود تیپ کابلی

به منظور بررسی ذخایر توارثی نخود کابلی ایران تعداد 57 لاین نخود تیپ کابلی (Cicer arietinum L.) انتخابی از آزمایشات قبلی طی دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج کشت و برای صفات مهم زراعی و مورفولوژیکی ارزیابی شدند. نتایج بیانگر تنوع قابل ملاحظه ای در بین نمونه ها بود. در تجزیه واریانس مرکب، بین میانگین سال ها و نمونه ها تفاوت معنی دار وجود داشت. معنی دار بودن اثر متقابل نمونه × سال برای صفات نشان دهنده واکنش متفاوت نمونه ها در سال های مختلف بود. در تجزیه به مختصات اصلی، چهار مولفه اول حدود 85 درصد از کل تغییرات داده ها را توجیه نمودند. مولفه اول با توجیه 59 درصد از تغییرات با صفات عادت رشد، کرک بوته، گل و غلاف در گل آذین، رنگ دانه، نقاط سیاه دانه، بافت پوسته مرتبط بود. صفات طول گلدهی، گل و غلاف در بوته، تعداد غلاف بوته، تعداد دانه غلاف به ترتیب دارای تنوع ژنتیکی (ضریب تغییرات ژنتیکی) برابر با 58/21، 88/24، 51/52، 01/27 بودند. وراثت پذیری این صفات به ترتیب برابر با 49/93، 67/66، 72/94، 86/82 بود. انتخاب مستقیم برای صفات یاد شده موجب افزایش عملکرد دانه در نخود تیپ کابلی می گردد.