ارزیابی تنوع ژنتیکی توده های ایرانی و ژنوتیپ های خارجی گلرنگ(Carthamus tinctorius) با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگر مولکولی RAPD

ایران بعنوان یکی از مراکز اولیه پیدایش گلرنگ شناخته شده است. بنابر این تشخیص تنوع ژنوتیپ های گلرنگ برای نگهداری منابع ژنتیکی و کاربرد علمی و عملی این مواد در برنامه های به نژادی برای اصلاحگران می تواند مفید باشد. این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 24 ژنوتیپ گلرنگ از ژرم پلاسم بین المللی، توده های بومی ایران و گلرنگ وحشی با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگر مولکولی RAPD انجام شد. نتایج نشان داد که تنوع بالایی برای صفات مورفولوژیک در ژنوتیپ های گلرنگ مود بررسی وجود دارد که می توان از این تنوع برای برنامه های اصلاحی گلرنگ جهت افزایش عملکرد دانه به نحو شایسته استفاده کرد. در بررسی توسط 11 نشانگر مولکولی RAPDاز میان 142 باند تکثیر یافته، تعداد 84 باند چندشکلی نشان دادند (7/57درصد). نتایج حاصل از تجزیه کلاستر نشانگر مولکولی نشان داد که این نشانگر قادر به تشخیص ژنوتیپ ها از یکدیکر است. توده های ایرانی در اکثر گروه ها حضور داشتند که این امر دلیل بر تنوع بالا در توده های بومی ایران و همچنین کاندید بودن این منطقه به عنوان یکی از خاستگاه های اصلی برای ژرم پلاسم گلرنگ است. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده توام از نشانگر های مورفولوژیک و مولکولی جهت برنامه های اصلاحی گلرنگ بخصوص انتخاب والدین جهت تلاقی مفید می باشد و نشانگر مولکولی RAPD کارایی لازم را برای مطالعه تنوع ژنتیکی و مدیریت ژرم پلاسم گلرنگ دارد. همچنین توصیه می شود از توده های بومی گلرنگ زراعی و وحشی ایران بعنوان یک منبع غنی ژنتیکی در برنامه های به نژادی گلرنگ استفاده شود.