عوامل بازدارنده ی پژوهش های دانشجویی از نظر دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سمنان

مانوس کردن دانشجویان با پژوهش در فرآیند فراگیری دانش و افزایش مشارکت آنان در فعالیت های پژوهشی، پلی مطمئن به سوی پرورش استعدادهای خلاق آن ها در تولید علم و مشارکت در توسعه کشور خواهد بود. این پژوهش با هدف تعیین دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سمنان در زمینه ی عوامل بازدارنده ی موثر بر پژوهش های دانشجویی در سال 1393 انجام گرفت.
در این مطالعه مقطعی، 293 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سمنان که حداقل یک سال از شروع به تحصیل آنان گذشته بود، به طور تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه جمعیت شناختی و پرسش نامه ی محقق ساخته ی عوامل بازدارنده موثر بر پژوهش های دانشجویی بود که مشتمل بر 25 گویه (سوال) چهار گزینه ای در مقیاس 5 گزینه ای لیکرت بوده است که از موافقت خیلی کم تا موافقت خیلی زیاد تنظیم شده بود. به پاسخ های خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد هر یک از گویه ها، به ترتیب نمرات 1 تا 5 داده شد. این گویه ها در چهار حیطه عوامل فردی (5 سئوال)، انگیزشی (7 سئوال)، نحوه ارائه خدمات پژوهشی (8 سئوال) و عوامل ساختاری و اداری (5 سئوال) دسته بندی شده بود.
نظرات دانشجویان در چهار حیطه تفاوت معنی دار داشت (033/ 0=p). به طوری که حیطه فردی را مانع تر می دانستند. در حیطه عوامل فردی مانع ترین مساله موثر بر فعالیت های پژوهشی دانشجویان «عدم آگاهی از موضوعات قابل تحقیق»، در حیطه عوامل انگیزشی، مهم ترین موانع «عدم ترغیب و تشویق دانشجویان به انجام تحقیق در دانشگاه» و «تاکید بر آموزش محوری در دانشگاه»، در حیطه نحوه ارائه خدمات پژوهشی، مهم ترین موانع، «کمبود نشریات علمی و پژوهشی و منابع مرجع تخصصی رشته تحصیلی در دانشگاه» و «عدم برگزاری کارگاه های مناسب روش تحقیق برای دانشجویان» و در حیطه اداری و ساختاری مهم ترین مانع، «طولانی بودن فرایند فعالیت های اجرایی پژوهش های دانشجویی» می باشد. در هیچ یک از حیطه های مورد بررسی بین دانشجویان دختر و پسر، بین دانشجویان عضو و غیرعضو کمیته تحقیقات دانشجویی و نیز بین دانشجویان با معدل های مختلف در دو ترم اخیر، تفاوت معنی داری در پاسخ به گویه ها مشاهده نشد (P >0.05). اما در حیطه نحوه ارائه خدمات پژوهشی، تفاوت معنی داری بین نظرات دانشجویان دانشکده های مختلف وجود داشت (p<0.001). به طوری که دانشجویان دانشکده پزشکی نسبت به سایر دانشکده، این حیطه را مانع تر می دانند.
ایجاد انگیزه به دانشجویان به ایفای نقش پژوهشی خود، آموزش روش های تحقیق به آنان، به هم راه کوتاه نمودن فرایند تصویب طرح های پژوهشی، می تواند در روی آوردن دانشجویان به پژوهش کمک کننده بوده و زمینه ساز شکوفایی استعدادهای خلاق دانشجویان در تولید علم و ارتقای سطح پژوهش در کشور خواهد شد