ارزیابی کیفیت عملکرد تیم سلامت در زمینه مراقبت های پیش از بارداری، حین بارداری و پس از زایمان با استفاده از آزمون بالینی ساختاردار عینی

طبق بیانیه سازمان جهانی بهداشت کلید پیشگیری از مرگ و میر مادران مراقبت های بهداشتی با کیفیت است. اولین گام در ارتقای کیفیت مراقبت ها، ارزیابی کیفیت ارائه این خدمات می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت عمل کرد تیم سلامت در ارتباط با مراقبت های پیش از بارداری، دوران بارداری و پس از زایمان طراحی و انجام شد.
در این مطالعه مقطعی 105 پزشک و مامای تیم سلامت که در مراکز بهداشتی تحت پوشش مرکز بهداشت شماره سه مشهد شاغل بودند، به روش سرشماری وارد شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه مشخصات فردی و سه آزمون بالینی ساختاردار عینی در زمینه مراقبت های پیش از بارداری، دوران بارداری و پس از زایمان بودند. مشارکت کنندگان پس از تکمیل پرسش نامه مشخصات فردی ایستگاه های طراحی شده آزمون بالینی ساختاردار عینی را که برای مراجعین فرضی طراحی شده بود، به ترتیب گذراندند.
بهترین عمل کرد تیم سلامت در حیطه مراقبت های پیش از بارداری (1/ 98 درصد عمل کرد خوب) و ضعیف ترین عمل کرد در حیطه مراقبت های پس از زایمان (52/ 49 درصد عمل کرد خوب) مشاهد شد. در حیطه مراقبت های پیش از بارداری اخذ شرح حال (100 درصد) و ایمن سازی (7/ 65 درصد)، در حیطه مراقبت های دوران بارداری اخذ شرح حال (100 درصد) و تجویز صحیح مکمل ها (76/ 24 درصد)، در حیطه مراقبت های پس از زایمان نیز ارزیابی مادر پس از زایمان (09 /98 درصد) و ارائه توصیه های لازم (57 درصد)، به ترتیب بهترین و ضعیف ترین کیفیت عمل کرد توسط تیم سلامت ارائه شد. بین سن (04/ 0=P) و سابقه کار (006/ 0=P) با نمره کیفیت مراقبت های پیش از بارداری، بین مدرک تحصیلی و کیفیت ارائه مراقبت دوران بارداری (02/ 0=P) ارتباط آماری معنی دار مشاهده شد.
نتایج کلی نشان داد که کیفیت عمل کرد تیم سلامت در ارائه مراقبت های پس از زایمان مطلوب نمی باشد. از آن جایی که مراقبت مناسب در دوران نقاهت پس از زایمان نقش مهمی در کاهش مرگ و میر مادر و نوزاد دارد؛ پیشنهاد می شود که مراقبین بهداشتی با شرکت منظم در دوره های بازآموزی مرتبط بر مهارت و تجربه خود بی افزایند