نمایش و ارائه عوارض و اطلاعات جغرافیایی بر روی وب با استفاده از فناوری های متن باز

امروزه نمایش و پردازش اطلاعات جغرافیایی در محیط وب به یکی از مهم ترین موضوعات پژوهشی و کاربردی در حیطه علوم و سیستم های اطلاعات جغرافیایی تبدیل شده است. در این راستا از همان ابتدای پیدایش وب (1989)، شرکت های نرم افزاری از جمله شرکت های Autodesk و Esri به سرمایه گذاری در این زمینه پرداختند. با تشکیل کنسرسیوم مکانی باز(OGC) در سال 1994 و ارائه استانداردهای مربوط به اطلاعات مکانی، زمینه بهبود تعامل پذیری بین برنامه ها و داده های مختلف فراهم شد. از جمله این استانداردها می توان به سرویس تهیه نقشه تحت وب، سرویس عوارض مکانی تحت وب، سرویس پوشه های داده مکانی تحت وب، سروس پردازش تحت وب، زبان نشانه گذاری عوارض جغرافیایی و SLD جهت تعیین نحوه نمایش اطلاعات، اشاره کرد. با توجه به افزایش تقاضای کاربران برای انتشار، نمایش و پردازش اطلاعات بر روی وب، شرکت ها و موسسات تحقیقاتی مختلف با پیاده سازی این استانداردها به توسعه برنامه های نرم افزاری خود پرداختند. برنامه های متن باز فراوانی نیز بر اساس استانداردهای OGC توسط گروه های مختلف توسعه داده شده است که با توجه به هزینه پیاده سازی پایین و تعامل پذیری بالا نسبت به برنامه های تجاری، مورد استقبال فراوان قرار گرفته اند. با توجه به اهداف و قابلیت های متفاوت برنامه های متن باز موجود، به کارگیری ترکیبی از آنها در پیاده سازی سامانه WebGIS می تواند بسیار کارآمد باشد. با استفاه از مجوعه ای از این برنامه ها در معماری لایه ای WebGis (شامل سه لایه داده، لایه کاربردی (لایه سرور) و لایه کاربر)، می توان یک سامانه WebGis کارآمد را پیاده سازی کرد. در این مطالعه برنامه تحت وبی با هدف پیاده سازی سرویس نمایش نقشه تحت وب با قابلیت پرس و جو و همچنین سرویس عوارض مکانی بر پایه معماری لایه ای پیاده سازی و کارآیی آن بررسی شد. نتایج حاصل نشان می دهد که برای دریافت نقشه از یک سرویس نقشه، در صورتی که حجم داده کم باشد استفاده از یک مرورگر ساده برای ارتباط با سرویس دهنده می تواند کارایی و سرعت بیشتری داشته باشد. ولی با افزایش حجم داده، استفاده از یک نرم افزار Gis رومیزی مانند Qgis برای ارتباط با سرویس دهنده مناسب تر است. در مورد دریافت اطلاعات توصیفی عوارض ارتباط مستقیم با سرویس دهنده نسبت به استفاده از یک API مانند OpenLayers کارایی و سرعت بیشتری دارد. اما در این صورت امکان شخصی سازی اطلاعات در صفحه وب شخصی، وجود ندارد. در مورد دریافت داده ها از یک سرویس عوارض تحت وب، چه در مورد داده های کم حجم و چه داده های با حجم زیاد استفاده از نرم افزارهای رومیزی که قابلیت اتصال به سرویس های مکانی را دارند مناسب تر است. زیرا علاوه بر سرعت بیشتر در دریافت داده ها، به صورت مستقیم می توان داده ها را نمایش داد و پردازش های مورد نظر را روی آنها اعمال نمود.