ارزیابی جوانه زنی و قدرت بذر سویا (Glycine max (L.) Merr.) حاصل از ارقام و تاریخ کاشت های مختلف در گرگان

به منظور ارزیابی جوانه زنی و قدرت بذر سویا حاصل از تاریخ کاشت های مختلف، آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1390 انجام شد. عامل اصلی شامل پنج تاریخ کاشت 31 فروردین، 23 اردیبهشت، 13 خرداد، 8 تیر و 31 تیر و عامل فرعی شامل سه رقم سویا ویلیامز، سحر و دی پی ایکس بود. برای ارزیابی کیفیت بذر از آزمون های جوانه زنی و قدرت بذر شامل آزمون پیری تسریع شده، سرعت رشد گیاهچه و هدایت الکتریکی استفاده شد. تاریخ کاشت اثر معنی داری بر جوانه زنی و قدرت بذر داشت. درصد جوانه زنی دو رقم ویلیامز و سحر در چهار تاریخ کاشت ثابت و بیش از 90 درصد بود، اما در تاریخ های کاشت 31 فروردین در رقم ویلیامز و 31 تیر در رقم سحر کاهش یافت. تاریخ کاشت اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی در رقم دی پی ایکس نداشت. کشت های زود هنگام در بهار باعث کاهش قدرت بذر در هر سه رقم به دلیل وقوع دماهای بالا طی دوره پر شدن بذر شد. با تاخیر در کاشت قدرت بذر در هر سه رقم افزایش یافت، اما در دو رقم سحر و دی پی ایکس وقوع دماهای بسیار پایین و بارندگی زیاد طی مراحل نمو بذر در تاریخ کاشت 31 تیر باعث کاهش مجدد قدرت بذر شد. بنابراین توصیه می شود که برای تولید بذرهایی با کیفیت بالا از کشت های زودهنگام و نیز دیرهنگام پرهیز شود.