گزینش مستقیم و غیر مستقیم عملکرد و اجزای عملکرد علوفه در اسپرس تحت شرایط معمول و تنش رطوبتی

یکی از موثرترین روش ها در گزینش ژنوتیپ های مطلوب به منظور بهبود صفات پیچیده ای نظیر عملکرد، بهره گیری از شاخص های انتخاب می باشد. در این پژوهش، به منظور ارزیابی کارایی روش های مختلف انتخاب، تعداد 21 توده محلی و رقم اسپرس در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط رطوبتی عدم تنش و تنش خشکی در سال 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این بررسی، شاخص های انتخاب اسمیت- هیزل و پسک- بیکر بر اساس صفات درصد ماده خشک، درصد ساقه، ارتفاع بوته و تعداد ساقه در بوته محاسبه شدند. کارایی انتخاب برای بهبود عملکرد علوفه خشک از طریق انتخاب برای صفات درصد ساقه و تعداد ساقه در بوته بیشترین مقدار بود. بنابراین این صفات می توانند به عنوان معیار انتخاب مناسبی جهت بهبود عملکرد علوفه خشک مد نظر قرار گیرند. در شاخص های اسمیت- هیزل تحت شرایط عدم تنش رطوبتی، ارتفاع بوته و در شرایط تنش رطوبتی، درصد ساقه بیشترین بازده انتخاب را داشتند، اما در شاخص پسک- بیکر تحت هر دو شرایط رطوبتی درصد ماده خشک بیشترین پاسخ به انتخاب را داشت. نتایج نشان داد که شاخص اسمیت- هیزل 1 بالاترین کارایی انتخاب را دارا بود و می تواند برای انتخاب ژنوتیپ های مناسب در برنامه های اصلاحی اسپرس مورد استفاده قرار گیرد.