بررسی برخی ویژگی های فیزیولوژیک ژنوتیپ های کلزای بهاره در شرایط تنش خشکی

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر پرولین، قندهای محلول، محتوای نسبی آب برگ، غلظت یون های سدیم و پتاسیم برگ، نشت الکترولیت ها از برگ ها و عملکرد دانه در ارقام بهاره کلزا در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یاسوج طی بهار سال 1389 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این آزمایش، ژنوتیپ های کلزا شامل شش ژنوتیپ (CR3189، CR3250، Kosa، Kroko، Marnoo و Regent) و تیمار آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 10، 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی خاک) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برهمکنش اثر آبیاری و ژنوتیپ بر تمامی صفات مورد ارزیابی، بجز غلظت پتاسیم، معنی دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که در تمامی ژنوتیپ ها، میزان پرولین، قندهای محلول، غلظت یون سدیم و نشت الکترولیت ها از برگ ها در اثر تنش خشکی افزایش یافت، ولی میزان پتاسیم و محتوای نسبی آب برگ کاهش یافت. در میان ژنوتیپ ها، در هر سه سطح آبیاری، بیشترین عملکرد دانه (به ترتیب 86/0، 58/0 و 34/0 گرم در بوته) مربوط به ژنوتیپ Kosa بود که از میزان نشت الکترولیت و غلظت سدیم برگ کمتری برخوردار بود و همچنین میزان پرولین، پتاسیم و محتوای نسبی آب برگ بیشتری داشت. ژنوتیپ Regent کمترین مقدار پتاسیم، پرولین، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دانه و بیشترین نشت الکترولیت و محتوای سدیم را دارا بود. کمترین عملکرد دانه در سطح آبیاری 10%، در ژنوتیپ CR3250 (47/0 گرم در بوته) و در سطوح آبیاری 40% و 70% در ژنوتیپ Regent (به ترتیب با میانگین های 33/0 و 19/0 گرم در بوته) مشاهده شد. در مجموع، بر اساس نتایج حاصله، در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه، ارقام Kosa و Regent به ترتیب متحمل و حساس به تنش خشکی شناخته شدند.