بررسی فاصله ژنتیکی لاین های والدینی برنج هیبرید بر اساس تجزیه خوشه ایصفات مورفولوژیک

ارقام برنج هیبرید به مقدار 30-20 درصد بیشتر از ارقام معمولی تولید دارند. بنابراین این ارقام می توانند گزینه مناسبی برای افزایش عملکرد و گامی موثر در جهت امنیت غذایی باشند. انتخاب لاین های والدینی در ایجاد ترکیب های ایده ال نقش اساسی دارد. بنابراین مطالعه ارتباط و تنوع ژنتیکی بین لاین های والدینی برنج هیبرید ضروری است. در این بررسی، 16 لاین والدینی برنج هیبرید شامل 6 لاین برگرداننده باروری به نام های پویا، سپیدرود، پژوهش، R2، R9، IR50 و 5 CMS لاین ندا، نعمت، دشت، چمپا و آمل 3 به همراه 5 لاین نگهدارنده مربوطه آنها در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر کلیه صفات تحت بررسی اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد که بیانگر تنوع زیاد بین ژنوتیپ های مورد بررسی است. هم بستگی عملکرد با صفات تعداد پنجه بارور و نسبت طول به عرض دانه در جهت مثبت اما برای صفت عرض دانه در جهت منفی معنی دار بود. تجزیه به مولفه های اصلی پس از دوران وریماکس نشان داد که سه مولفه در مجموع 64/75 درصد از تغییرات کل بین ژنوتیپ ها را توجیه می نمایند. تجزیه خوشه ای، لاین های مورد بررسی را در معیار فاصله ژنتیکی 15 در 4 خوشه کلی گروه بندی کرد. با توجه به اینکه برای بهره گیری از پدیده هتروزیس والدین تلاقی بایستی از یکدیگر دور باشند، نتایج این تحقیق نشان می دهد که تلاقی های ندا A، نعمت A و چمپا A با هریک از لاین های برگرداننده R9، R2، IR50 و پویا برای تولید آزمایشی بذر هیبرید مناسب می باشند.