اثر مصرف توام کودهای نیتروژن و سولفات روی و کود بیولوژیک حاوی ازتوباکتر وآزوسپیریلیوم بر عملکرد و ویژگی های رشد کلزا (Brassica napus L.)

به منظور بررسی اثر مصرف توام کودهای نیتروژن، سولفات روی و کود بیولوژیک حاوی ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم بر عملکرد و ویژگی های رشد کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا 308، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 87-1386 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی و کود سولفات روی در دو سطح (صفر و 50 کیلوگرم در هکتار) و کود بیولوژیک در دو سطح (با و بدون کود بیولوژیک) به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که زیادترین و کمترین شاخص سطح برگ در مرحله گل دهی (به ترتیب با میانگین 29/1 و 95/0) در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ کود سولفات روی+ کود بیولوژیک و در تیمار 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، بدون کود سولفات روی و کود بیولوژیک، به دست آمد. بیشترین و کمترین سرعت رشد گیاه در مرحله گل دهی (به ترتیب با میانگین 89/5 و 19/3 گرم در متر مربع در روز- درجه رشد) در تیمارهای 150 کیلوگرم نیتروژن+کود سولفات روی+کود بیولوژیک و شاهد حاصل شد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه (به ترتیب 2568، 2468 و 543 کیلوگرم در هکتار) در تیمارهای 150 کیلوگرم نیتروژن+ (با و بدون) کود سولفات روی+ کود بیولوژیک و تیمار بدون کود (شاهد) به دست آمد. بیشترین و کمترین میزان روغن دانه (به ترتیب 8/42 و 3/37 درصد) در تیمار صفر کیلوگرم نیتروژن+ کود سولفات روی+ کود بیولوژیک و تیمار150 کیلوگرم نیتروژن بدون کود سولفات روی و کود بیولوژیک اندازه گیری شد. با توجه به عدم وجود تفاوت معنی دار بین عملکرد و ویژگی های رشد کلزا در تیمارهای 150 و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ کود سولفات روی+ کود بیولوژیک، به نظر می رسد که مصرف کود بیولوژیک حاوی ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم با کاهش 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، بدون کاسته شدن از عملکرد، باعث افزایش تولید بذر، میزان محتوای روغن و صرفه جویی در مصرف کود نیتروژن می شود. کود بیولوژیک حاوی ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم در کنار روی و گوگرد با تولید فیتوهورمون ها و کود نیتروژن نیز با افزایش تبدیل کربوهیدات به پروتئین، به افزایش تجمع ماده خشک و شاخص سطح برگ کمک کرده و منابع کودی را برای مدت طولانی تری در دسترس گیاه قرار دادند.