ارزیابی فنی و اقتصادی کشت مخلوط خلر با جو و تریتیکاله در شرایط دیم استان زنجان

به منظور ارزیابی فنی و اقتصادی کشت مخلوط خلر با جو و تریتیکاله، آزمایشی به مدت دو سال (87-1385) در ایستگاه تحقیقاتی دیم خدابنده انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص ارقام جو، تریتیکاله و خلر و کشت مخلوط این گیاهان با نسبت های 1: 3، 1: 1 و 3: 1 بودند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر تیمار کشت بر میانگین عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین در سطح احتمال 1% معنی دار است. کمترین مقدار عملکرد ماده خشک (59/0 تن در هکتار) از تیمار کشت خالص خلر حاصل شد. مقادیر عملکرد ماده خشک در کشت مخلوط خلر با جو، 2/38 تا 5/68 درصد بیشتر از کشت مخلوط خلر با تریتیکاله در نسبت های مشابه بود. نسبت برابری زمین در کلیه تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از یک به دست آمد. با افزایش سهم جو و تریتیکاله در نسبت های مختلف کشت مخلوط، مقادیر عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین افزایش یافت. مقادیر مثبت و زیاد شاخص های ضریب نسبی تراکم (26/6 - 65/1= Kcereal) و کاهش واقعی عملکرد (46/1- 175/0 = AYLcereal) گیاهان جو و تریتیکاله، غالب بودن این گیاهان را در رقابت بین گونه ای با خلر نشان داد. در بین تیمارهای مورد بررسی، نسبت کشت مخلوط 75% جو+ 25% خلر با میانگین تولید 31/2 تن در هکتار ماده خشک، نسبت برابری زمین 538/1 و مزیت ریالی 24/107، مناسب ترین نسبت کشت برای شرایط دیم زنجان انتخاب شد.