ارزیابی عملکرد، شاخص SPAD، کارایی استفاده از زمین و شاخص بهره وری سیستم درکشت مخلوط جو (Hordeum vulgare) و گاودانه (Vicia ervilia)

آزمایش حاضر با هدف بررسی امکان کشت مخلوط افزایشی جو و گاودانه، به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت های خالص جو (200، 300 و 400 بوته در مترمربع) و گاودانه (20، 40 و 60 بوته در مترمربع) به همراه ترکیب فاکتوریل کاملی از کشت های خالص دو گونه بود. نتایج نشان داد که اثر تیمارها بر تعداد دانه در سنبله، کلروفیل برگ پرچم و عملکردهای دانه و بیولوژیک جو معنی دار شد. اثر متقابل نیز فقط بر عملکردهای دانه و بیولوژیک جو معنی دار شد. بیشترین تعداد دانه در سنبله (25/22 عدد) و کلروفیل برگ (38/43 اسپاد) به ترتیب در تراکم های 200 و 400 بوته جو در مترمربع به دست آمد. هم چنین، بیشترین ارتفاع بوته (8/43 سانتی متر) و تعداد دانه در سنبله جو (78/22 عدد) و کمترین میزان این صفات (به ترتیب 9/32 سانتی متر و 22/17 عدد) به ترتیب در کشت خالص و تداخل 60 بوته در مترمربع گاودانه با جو حاصل شد. تراکم 400 بوته جو در مترمربع، بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک (به ترتیب 288 و 564 گرم در مترمربع) را تولید کرد که با مقادیر به دست آمده در تیمار 300 بوته در مترمربع (به ترتیب 260 و 555 گرم در مترمربع) اختلاف معنی دار نداشتند. در مورد گاودانه نیز بیشترین میزان ارتفاع بوته (20 سانتی متر) و کلروفیل برگ (83/46 اسپاد) در تیمار تداخل 400 بوته جو با گاودانه و بیشترین میزان غلاف در بوته (22/9 عدد) در کشت خالص گاودانه دیده شد. تراکم 60 بوته گاودانه در مترمربع نسبت به تراکم های 20 و 40 بوته، برتری داشت. بیشترین نسبت برابری زمین(81/1LER=) و شاخص بهره وری سیستم (4526SPI=) در کشت مخلوط 300 بوته جو با 20 بوته در مترمربع گاودانه به دست آمد. بنابراین به نظر می رسد که ترکیب کشت مخلوط 20 بوته در مترمربع گاودانه با 300 بوته جو در مترمربع برای کسب حداکثر عملکرد و درآمد مناسب تر از کشت تنهای جو باشد.