بررسی فضای تقیه در دوره غیبت صغرا و نشانه های آن بر عملکرد امامیه

بررسی فضای دوره غیبت صغرا، ما را به این نتیجه رهنمون می سازد که امامیه در آن دوره در عرصه های گوناگون اجتماعی جنب و جوش فراوانی داشته است. به نظر می رسد با وجود نظریه های گوناگون در چرایی چنین مواجهه ای، «تقیه» به عنوان نظریه مختار، بر روش عملگرایانه آن دوره امامیه بیش ترین دلالت را داشته است؛ به طوری که شبکه وکالت به عنوان نهادی از پیش طراحی شده، ساز وکار خویش را بر پایه پنهان کاری شدید استوار ساخت و لذا نه تنها مکان حضور امام برای امامیه فاش نشد، بلکه نام امام را نیز آشکار نگردید. همچنین منابع حدیثی امامیه و گمانه های کلامی ایشان تا اندازه قابل توجهی از شرایط پدید آمده متاثر بوده است. این جستار بعد از بررسی نظریه های موجود در این زمینه، سعی داشته است دیدگاه مختار را در لابه لای متون تاریخی حدیثی معرفی کند.