سینما و تاریخ نگاری: گفتمان «گونه ی فیلم تاریخی»

فیلم تاریخی همواره مقوله ای بحث انگیز بین مورخان و فیلم سازان بوده است. در سه دهه ی اخیر که تولید این گونه فیلم رشد چشمگیری یافته، میزان پژوهش ها یی که به فیلم های تاریخی و یا به رابطه ی فیلم و تاریخ پرداخته اند نیز افزایش یافته است. این مقاله با بکارگیری روش پژوهش کتابخانه ای و اسنادی، پس از معرفی انواع فیلم های تاریخی، به مقوله ی تاریخ نگاری می پردازد و دیدگاه های متفاوت مورخان، فیلم سازان و پژوهشگران را به بحث می گذارد. سپس موضوع را با طرح مطالب زیر پی می گیرد: اعتبار فیلم به مثابه ی سند در پژوهش های تاریخی و علمی، تمایز تاریخ و فیلم تاریخی، مقایسه ی کار تاریخ نگار با خالق فیلم تاریخی، فیلم تاریخی به مثابه ی تاریخ بصری و روش های تاریخ نگاری فیلمیک. در انتها چنین نتیجه گیری می شود که رابطه ی سینما با تاریخ نگاری، با شکل گیری و تحول این گونه، بر مناسبات زیر استوار است: تصویر کردن وقایع، دوره ها و شخصیت های تاریخی، تحول فن آوری های فیلم، تغییر در بینش فیلم سازان نسبت به تاریخ و تاریخ نگاران نسبت به سینما، و پیدایش شیوه های جدید تاریخ نگاری (از جمله «تاریخ نگاری بصری» به روش فیلمیک).