اثر اسانس و عصاره های گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد قارچ آسپرژیلوس فلاووس و تولید آفلاتوکسین B1

استفاده از اسانس وعصاره های گیاهان دارویی به دلیل داشتن خواص دارویی،ضدقارچی، ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی در صنایع دارویی، غذایی و خوراک دام روبه پیشرفت است. به منظور ارزیابی اثر دو گیاه دارویی گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد میسلیومی و کاهش آفلاتوکسین قارچ Aspergillus flavus این پژوهش اجرا شد. تاثیر اسانس با غلظت های 5/ 62، 125، 250، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر و عصاره های آبی، اتانولی و اتانولی70 درصد (با غلظت 500، 1000،2000، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر (بر کاهش رشد قارچ A. flavusو آفلاتوکسین بهروش اختلاط با محیط کشت مایع بررسی شد. میزان آفلاتوکسین با استفاده از کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا ارزیابی شد. به کارگیری اسانس نعنا و گزنه در غلظت 1000میلی گرم در لیتر به ترتیب 40/ 79 و30/ 53 درصد کاهش در وزن خشک قارچ و 25/ 88 و 3/ 57 درصد کاهش در میزان آفلاتوکسین تولیدی را به دنبال داشت. عصاره های گیاه نعنا فلفلی در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسینکارآمدتر از عصاره های گزنه بودند و بیشترین کاهش وزن خشک قارچ (25/ 95 درصد) و آفلاتوکسین تولیدی (58/ 89 درصد) در غلظت 6000 میلی گرم در لیتر عصاره اتانولی نعنا فلفلی دیده شد. از سوی دیگر مشخص شد که اسانس و عصاره های اتانولی و اتانولی 70 درصد هر دو گیاه، قادر به تجزیه قابل توجه آفلاتوکسین B1 محیط نیستند در حالی که عصاره های آبی گزنه و نعنا فلفلی در غلظت 4000 میلی گرم در لیتر به ترتیب 15/ 87 و 1/ 56 درصد آفلاتوکسین B1 را کاهش دادند. بنابرایناسانس و عصاره های نعنا فلفلی در مقایسه با اسانس و عصاره های گزنه در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسین تولیدی کارآمدتر هستند. در این تحقیق عصاره آبی گزنه فعالیت تجزیه کنندگی قوی آفلاتوکسین B1 را نشان داد که می تواند کاندیدایی امیدبخش برای کاهش آفلاتوکسین معرفی شود.