الگوی ارتباط والد - فرزند، مدل نظری فرزندپروری بر مبنای هستی شناسی و انسان شناسی اسلامی

نحوه تربیت والدین از مهم ترین علل اثرگذار بر زندگی هر فرد است. با ارائه مدل های نظری از سبک های مختلف فرزندپروری و عوامل موثر بر آن، سعی می شود تا سازوکارهای این تاثیر و تاثر شناسایی و پیامدهای آن مهار شود. همانند سایر نظریه های علمی، این مدل ها نیز تابع نوع هستی شناسی و انسان شناسی نظریه پردازان آن ها هستند که غالبا متعلق به جامعه غرب، تجربیات تاریخی آنان و متاثر از نگرش های حاکم بر آن جوامع است. ناهمخوانی های این نظریه-ها با برخی واقعیات تجربی، پیامدهای منفی اهداف تربیتی مندرج در آن ها برای جوامع غرب و ناهمخوانی این مدل ها با مبانی فکری و ارزشی جامعه ایرانی، ایجاب می کند نظریه های فرزندپروری و مبانی آن ها مورد بازنگری قرار بگیرد و مدل های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعه ایرانی ابداع شود. هدف مقاله حاضر ارائه مدل نظری از فرزندپروری با این دو ویژگی است. به این منظور در بخش نخستین مقاله، سیر تحول مدل های نظری سبک -فرزندپروری، مبانی نظری، فکری و فرهنگی و تبعات آن به اختصار شرح داده می شود. در بخش دوم، ساختار مدل نظری الگوی ارتباط والد فرزند به عنوان الگویی بومی و مبتنی بر اندیشه اسلامی، توضیح داده خواهد شد. مفروضه های این مدل درباره برخی از ویژگی های عمومی انسان تکیه بر تحلیل محتوای کیفی آیات مرتبط با انسان شناسی قرآن و شبکه معنایی واژه های کلیدی در این آیات دارد.